Η άλλη πλευρά του νομίσματος: "Ποιος τελικά κυβερνάει αυτόν τον τόπο;"

Είναι το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ το επίσημο τέλος της εθνικής κυριαρχίας;

Όταν ο “κοριός” ακούει, αλλά κανείς δεν απαντά…! Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ αναδεικνύει ένα θεμελιώδες ερώτημα που ξεπερνά τα όρια της Ελληνικής Δημοκρατίας. Τι συμβαίνει όταν υπερεθνικοί θεσμοί μπορούν να διατάζουν εθνικές μυστικές υπηρεσίες να παρακολουθούν την εθνική κυβέρνηση;

Η ελληνική πολιτική σκηνή βρίσκεται για ακόμη μία φορά αντιμέτωπη με το αμείλικτο ερώτημα: ποιος έχει πραγματικά τον έλεγχο του κράτους; Ποιος αποφασίζει τι παρακολουθείται, ποιος προστατεύεται, και —κυρίως— ποιος μένει στο απυρόβλητο;

Η δικογραφία που διαβιβάστηκε στη Βουλή για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ αποκαλύπτει ένα εκρηκτικό μίγμα νόμιμων παρακολουθήσεων, πολιτικών παρεμβάσεων και θεσμικών αδιεξόδων που φέρνει στο προσκήνιο τη σχέση εξουσίας μεταξύ κυβέρνησης και μυστικών υπηρεσιών.

Τα γεγονότα: Μια βραδυφλεγής βόμβα 3.000 σελίδων

Στα τρία πανόδετα βιβλία που αποτελούν τη δικογραφία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, καταγράφονται νόμιμες επισυνδέσεις τηλεφωνικών συνομιλιών που έγιναν από την ΕΥΠ κατά τη διάρκεια έρευνας για τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Οι συνομιλίες καταγράφουν όχι μόνο διοικητικές και οικονομικές παρατυπίες, αλλά και εκτεταμένες πολιτικές παρεμβάσεις.

Από την ογκώδη δικογραφία προκύπτει ότι πάνω από 40 βουλευτές από όλα τα κόμματα επικοινωνούσαν με στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ, ζητώντας διευκολύνσεις για “γνωστά πρόσωπα” της περιοχής τους.

Συγκεκριμένα:

• 10-15 βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, μεταξύ των οποίων τουλάχιστον τέσσερις υφυπουργοί, με έναν να έχει ορκιστεί μετά τον πρόσφατο ανασχηματισμό

• Ένας βουλευτής του ΠΑΣΟΚ που δημόσια αρνείται οποιαδήποτε παράνομη ενέργεια

• Ένας βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ

• 
  

Οι κατηγορίες: Δύο κακουργήματα για δύο υπουργούς…

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία εγκαλεί τους δύο πρώην υπουργούς Αγροτικής Ανάπτυξης με δύο κακουργήματα: απιστία και ηθική αυτουργία σε απιστία. Ο ένας εξ αυτών, που σήμερα κατέχει άλλο υπουργικό χαρτοφυλάκιο, υπερασπίζεται ότι “πρόκειται για εκτέλεση μιας υπουργικής απόφασης” και ότι “δεν υπάρχει τίποτα επιλήψιμο”.

Το κρίσιμο ερώτημα: Ποιος έδωσε την εντολή;

Εδώ βρίσκεται η καρδιά του πολιτικού διλήμματος. Η ΕΥΠ υπάγεται απευθείας στον Πρωθυπουργό. Οι νόμιμες επισυνδέσεις δεν γίνονται αυθαίρετα, αλλά με εισαγγελικές εντολές και συγκεκριμένες διαδικασίες.

Αν ο Πρωθυπουργός γνώριζε για την παρακολούθηση κυβερνητικών στελεχών και βουλευτών της πλειοψηφίας, γιατί την επέτρεψε; Και αν δεν γνώριζε, πώς είναι δυνατόν η ΕΥΠ να δρα ανεξάρτητα από τον πολιτικό της προϊστάμενο;

Οι πολιτικές συνέπειες: Από την άρνηση στην αντεπίθεση

Η κυβέρνηση υιοθετεί μια στάση “μελέτης” της δικογραφίας, τονίζοντας ότι “δεν σημαίνει ότι όλες οι αναφορές αφορούν κυβερνητικά στελέχη” και ότι “πρέπει να δούμε αν αυτές οι αναφορές περιγράφουν κάτι με ποινική αξία”.

Από την πλευρά της, η αντιπολίτευση προετοιμάζεται για προανακριτική επιτροπή. Το ΠΑΣΟΚ ήδη σημειώνει ότι “θα πράξει το συνταγματικό καθήκον του απέναντι στον ελληνικό λαό”, ενώ ακόμη και βουλευτές της κυβερνώσας παράταξης παραδέχονται ότι “το ότι παρόμοια γίνονταν στο παρελθόν δεν μας απαλλάσσει από τις ευθύνες μετά από έξι χρόνια διακυβέρνησης”.

Το μεγαλύτερο ερώτημα: Εθνική κυριαρχία ή υπερεθνικός έλεγχος;

Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ αναδεικνύει ένα θεμελιώδες ερώτημα που ξεπερνά τα όρια της ελληνικής δημοκρατίας. Τι συμβαίνει όταν υπερεθνικοί θεσμοί μπορούν να διατάζουν εθνικές μυστικές υπηρεσίες να παρακολουθούν την εθνική κυβέρνηση;

Στην περίπτωση του ΟΠΕΚΕΠΕ, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία – ένας υπερεθνικός θεσμός – έδωσε εντολές που οδήγησαν σε παρακολουθήσεις ελληνικών πολιτικών προσώπων από την ελληνική ΕΥΠ. Η Ελλάδα δεν μπορούσε να αρνηθεί χωρίς να παραβιάσει τις ευρωπαϊκές της υποχρεώσεις.

Αλλά τι θα συμβεί αν αύριο η Ευρωπαϊκή Ένωση δώσει εντολή παρακολούθησης του Πρωθυπουργού και των πολιτικών αρχηγών; Ποιος θα εγγυηθεί ότι τα ευαίσθητα στοιχεία που θα συλλεχθούν δεν θα χρησιμοποιηθούν για εκβιασμό στο μέλλον; Όχι ως θεσμικό όργανο της Ε.Ε., αλλά από στελέχη με ατομικά κίνητρα ή συμφέροντα;

Η παγίδα της εθελοντικής υποταγής: Η Ελλάδα εθελοντικά παρέδωσε μέρος της κυριαρχίας της στους ευρωπαϊκούς θεσμούς για να κερδίσει τα οφέλη της ένταξης. Αλλά τώρα διαπιστώνει ότι αυτό μπορεί να σημαίνει και εσωτερική παρακολούθηση με εντολή “εξωτερικού” – έστω και νόμιμου.

Μπορεί ένα κράτος να παρακολουθεί τον εαυτό του και να σιωπά όταν κοιτάζεται στον καθρέφτη;

Η δικογραφία δεν καταγράφει μόνο παράνομες πρακτικές στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Καταγράφει ένα νέο μοντέλο εξουσίας όπου:

• Βουλευτές παρεμβαίνουν για “δικούς τους” ανθρώπους

• Υπουργοί λαμβάνουν αποφάσεις που τους εκθέτουν ποινικά

• Η ΕΥΠ παρακολουθεί νόμιμα αλλά με εντολή υπερεθνικών οργάνων

• Υπερεθνικοί θεσμοί αποκτούν πρόσβαση στα πιο ευαίσθητα μυστικά μιας χώρας

Τι θα συμβεί όταν οι επόμενες “νόμιμες επισυνδέσεις” αφορούν όχι τον ΟΠΕΚΕΠΕ αλλά την εθνική άμυνα, τη διπλωματία ή την οικονομική πολιτική; Ποιος θα αποφασίζει τι πληροφορίες είναι “επικίνδυνες” για τα ευρωπαϊκά συμφέροντα;

Το τέλος της εθνικής κυριαρχίας;

Ανεξάρτητα από τις νομικές συνέπειες που θα ακολουθήσουν, το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ σηματοδοτεί κάτι πολύ μεγαλύτερο από το τέλος της πολιτικής αθωότητας. Σηματοδοτεί την αρχή μιας εποχής όπου η εθνική κυριαρχία μπορεί να διαβρωθεί με “νόμιμες” διαδικασίες.

Δεν μπορεί πλέον κανείς να ισχυρίζεται ότι “δεν ξέρει τι γίνεται” όταν οι “κοριοί” καταγράφουν τα πάντα – ούτε μπορεί να εγγυηθεί ότι αυτά που καταγράφονται θα παραμείνουν μυστικά ή θα χρησιμοποιηθούν μόνο για νόμιμους σκοπούς.

Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα νέο, άγνωστο σταυροδρόμι: ή θα επαναπροσδιορίσει τους όρους της ευρωπαϊκής της ένταξης ώστε να προστατεύσει τα θεμελιώδη στοιχεία της εθνικής κυριαρχίας, ή θα συνεχίσει να κυβερνάται υπό την απειλή της διαρκούς παρακολούθησης από υπερεθνικούς θεσμούς – με όλους τους κινδύνους που αυτό εγκυμονεί για εκβιασμό και πολιτικό έλεγχο.

Κάποιος άκουσε. Κάποιος μίλησε. Κάποιος γνώριζε.

Το μόνο που μένει να μάθουμε, είναι ποιος κυβερνάει αυτόν τον τόπο.