Σε προηγούμενο άρθρο αναφέρθηκα στην προσπάθεια αποδόμησης της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας στη Δύση, που βρίσκεται σήμερα εν εξελίξει, προωθούμενη από ένα πλέγμα εξουσιαστικών δυνάμεων.
Ωστόσο, το πρόβλημα είναι πιο βαθύ και θα ήταν λάθος να αποδώσουμε την εξέλιξη αυτή αποκλειστικά σε κάποιες ελίτ, οι οποίες υποτίθεται ότι ελέγχουν τα πάντα.
Γράφει ο Κων/νος Γρίβας
Αυτές οι ομάδες προωθούν μεν δικές τους στοχοθετήσεις, πλην όμως δεν θα μπορούσαν να τις επιβάλλουν αν δεν πατούσαν πάνω σε ένα στιβαρό υπόστρωμα. Και το υπόστρωμα αυτό το προσφέρουν εκτεταμένες αλλοιώσεις που έχουν προκύψει τα τελευταία χρόνια στις δυτικές κοινωνίες, προερχόμενες από τη βαθιά κρίση που αντιμετωπίζει ο Δυτικός Πολιτισμός.
Συγκεκριμένα, όπως ο γράφων έχει υποστηρίξει και σε προηγούμενο άρθρo του στο SLpress, στον Δυτικό Κόσμο εξελίσσεται εδώ και χρόνια μια διαδικασία αποδόμησης των συλλογικών ταυτοτήτων, οι οποίες θεωρούνται συλλήβδην ως αυθαίρετες και ψευδείς “φαντασιακές” κατασκευές. Ξεκινήσαμε από την αποδόμηση του έθνους, συνεχίσαμε με αυτήν του λαού, μετά της κοινωνίας, της οικογένειας και καταλήξαμε να θεωρούμε ακόμη και τα φύλα ως αυθαίρετες, ψευδείς, κατασκευές, ενώ η διαδικασία αποδόμησης συνεχίζεται με την αμφισβήτηση πλέον της ίδιας της έννοιας του ανθρώπου ως κάτι ξεχωριστό και πολύ περισσότερο ανώτερο από οποιοδήποτε άλλο ζωικό είδος, ή ακόμη και από την τεχνητή νοημοσύνη.
Από την άρνηση του έθνους, λοιπόν, φθάσαμε στην άρνηση της ανθρωπότητας. Το μόνο που παραμένει ζωντανό μέσα σε αυτό το οντολογικό κενό είναι το άτομο. Για την ακρίβεια ένα απόλυτα περιχαρακωμένο, αυτονομημένο και πανίσχυρο στο εσωτερικό του βουλησιαρχικό άτομο, το οποίο αρνείται ακόμη και τις βιολογικές του συνιστώσες και θεωρεί ότι δια της βουλήσεως του μπορεί να ελέγχει απόλυτα τον εσωτερικό του κόσμο, επιλέγοντας ακόμη και το φύλο του ή την ανυπαρξία φύλου.
Η άνοδος του βουλησιαρχικού ατόμου
Άρα, το θεμελιώδες πολιτικό υποκείμενο στον Δυτικό Κόσμο πλέον καθίσταται το άτομο. Όχι ο λαός, όχι η κοινωνία, όχι οι τάξεις αλλά το άτομο. Το βουλησιαρχικό άτομο. Από μόνη της αυτή η μετάλλαξη καθιστά εκτός νοήματος και τη δημοκρατία, αν όχι την πολιτική εν συνόλω. Όχι μόνον η δημοκρατία, σε όλες της τις μορφές, τις ποικιλίες και τις εκδοχές, αλλά και ο σοσιαλισμός, καθώς και οποιαδήποτε άλλο πολιτικό σύστημα προϋποθέτει την ύπαρξη συλλογικών ταυτοτήτων και δομών.
Όμως, ο απόλυτος ατομικισμός του σήμερα όλα αυτά τα αρνείται. Για την ακρίβεια, όχι μόνον τα αρνείται αλλά τα θεωρεί και απειλή για αυτόν. Και πράγματι, κάθε συλλογική ταυτότητα (έθνος, λαός, τάξη κλπ) θέτει κοινές νόρμες και κοινά ταυτοτικά στοιχεία, τα οποία απειλούν την περιχαράκωση και την “απεραντότητα” των δικαιωμάτων του βουλησιαρχικού ατόμου. Άρα, ένα πολιτικό σύστημα που εξυπηρετεί το νέο κυρίαρχο πολιτικό υποκείμενο θα πρέπει, εξ αντικειμένου, να αρνείται την αρχή της πλειοψηφίας, η οποία αποτελεί υπαρξιακή απειλή για αυτό.
Παρεμπιπτόντως, η πολιτική φιλοσοφία που προκύπτει από την “απεραντότητα” των δικαιωμάτων του βουλησιαρχικού ατόμου είναι εν τη γεννέσει της αντιδραστικά συντηρητική και ουδόλως “προοδευτική”. Γιατί η πρόοδος προϋποθέτει αλλαγές και το περιχαρακωμένο άτομο δεν θέλει αλλαγές. Γιατί για να προκύψουν αλλαγές θα πρέπει να υπάρξουν κάποιες συλλογικές δομές που θα τις θελήσουν, θα τις απαιτήσουν και θα τις επιβάλλουν. Και οι συλλογικές δομές και ταυτότητες είναι θανάσιμος εχθρός του βουλησιαρχικού ατόμου.
Δεν έχει σημασία αν είναι “δεξιές” ή “αριστερές”. Είτε μιλάμε για έθνος και πατρίδα, είτε για κοινωνικές τάξεις, φτωχούς ή πλούσιους, καταπιεστές και καταπιεζόμενους, οι συλλογικές δομές και ταυτότητες συνιστούν απειλή για το απόλυτο κενό του μηδενιστικού ατόμου. Και άρα είναι εχθροί. Για το βουλησιαρχικό άτομο ο ιδανικός πολιτικός χρόνος είναι αυτός της στασιμότητας, το “Τέλος της Ιστορίας”.
Η ανάγκη για έναν “Σκοτεινό Άλλο”
Όμως, μια κοινωνία μηδενιστικών, απόλυτα ατομικιστικών ανθρώπων, δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει. Χρειάζεται κάτι να την ενώνει. Κάτι όμως που θα την ενώνει χωρίς να απειλεί την απόλυτη, φαντασιακή, αυτονομία των μελών της. Και αυτό δεν μπορεί να είναι ένα “θετικό” μέγεθος.
Δεν μπορεί να είναι, δηλαδή, μια αίσθηση κοινής ταυτότητας ή κοινών στοχεύσεων για το μέλλον, γιατί όλα αυτά προϋποθέτουν και επιβάλλουν μια συλλογική λειτουργία και ταυτότητα και αυτά, όπως είπαμε, είναι άκρως επικίνδυνα για το περιχαρακωμένο βουλησιαρχικό άτομο. Άρα, το ενοποιητικό στοιχείο πρέπει να είναι κάτι το αρνητικό.
Ένα απειλητικό είδωλο, ένας “Σκοτεινός Άλλος”, στην εικόνα του οποίου το χαώδες αυτό σύμφυρμα των μηδενιστικών ατόμων θα ενοποιηθεί, ορίζοντας τον εαυτό του ως το αντίθετο της. Έτσι, η Δύση, χωρίς να το αντιλαμβάνεται, θέτει σήμερα στον πυρήνα της ύπαρξής της το μίσος για να έναν δαιμονοποιημένο “Άλλον”.
Και αυτός ο “Άλλος”, για να μπορεί να παίζει τον ενοποιητικό του ρόλο, πρέπει εκτός από μίσος να προκαλεί και φόβο. Να είναι και πανίσχυρος, εκτός από δαιμονικός. Και για να είναι πανίσχυρος πρέπει να είναι και παντού.
Έτσι, η ατομοκεντρική Δύση χρειάζεται, όχι μόνον έναν εξωτερικό, αλλά και έναν εσωτερικό εχθρό, οι οποίοι θα πρέπει και να σχετίζονται μεταξύ τους και να συνθέτουν έναν πανίσχυρο φαντασιακό δαίμονα, πάνω στην εικόνα του οποίου και δια του μίσους, τα περιχαρακωμένα, αυτόνομα άτομα θα αυτοαναγνωστούν ως αντίθετό του και θα μπορούν να λειτουργήσουν ως μια ενιαία κοινωνική δομή, καταπολεμώντας τη μεταξύ τους απώθηση.
Η εξωτερική διάσταση αυτού του δαίμονα σήμερα είναι η γεωπολιτική σύνθεση της Ρωσίας με την Κίνα. Έτσι εξηγείται και η παράλογη επιλογή της “διπλής ανάσχεσης” της Ρωσίας και της Κίνας, η οποία ωθεί τις δύο μεγάλες ευρασιατικές δυνάμεις τη μία στην αγκαλιά της άλλης, συνθέτοντας ένα αντίπαλο προς τη Δύση γεωπολιτικό σύμπλοκο πρωτοφανούς ισχύος, το οποίο μάλιστα σταδιακά ρυμουλκεί προς την τροχιά του και πολλές άλλες ευρασιατικές (και όχι μόνο) δυνάμεις, καθιστάμενο ακόμη πιο ισχυρό.
Το φυσιολογικό θα ήταν η Δύση να προχωρήσει σε κάποια στρατηγική “διαίρει και βασίλευε” και να προσπαθήσει να διασπάσει τη συνοχή αυτού του σχήματος και όχι να την πριμοδοτήσει. Πολλώ δε μάλλον από τη στιγμή που δεν προκύπτει από πουθενά ότι η Κίνα είναι κάτι παραπάνω από οικονομικός ανταγωνιστής (αλλά και συνεργάτης) των ΗΠΑ και της Δυτικής Ευρώπης. Όμως, ο “Σκοτεινός Άλλος” δεν αρκεί να είναι “κακός”, αλλά και πολύ ισχυρός “κακός” για να παίζει τον ψυχολογικό του ρόλο. Και το σχήμα Ρωσίας-Κίνας έχει τις απαιτούμενες διαστάσεις.
Η “ακροδεξιά” ως εσωτερικός εχθρός
Η δε εσωτερική διάσταση αυτού του “Σκοτεινού Άλλου”, είναι το ασαφές πολιτικό μέγεθος που καλείται ως “ακροδεξιά”. Όπου, στην κατηγορία αυτή πλέον εντάσσεται οποιοσδήποτε μιλάει, υποστηρίζει και προωθεί συλλογικές ταυτότητες, δομές και δικαιώματα και αμφισβητεί τα πραγματικά και φαντασιακά δικαιώματα του “απέραντου” ατόμου, όπως είναι η άρνηση των βιολογικών φύλων, τα «ανοιχτά σύνορα» κλπ. Και φυσικά ο εξωτερικός και ο εσωτερικός εχθρός θεωρείται πως σχετίζονται, αν όχι ταυτίζονται, με τις «ακροδεξιές» δυνάμεις των συλλογικών ταυτοτήτων να κατηγορούνται ως πράκτορες των Ρώσων και των Κινέζων.
Συνακόλουθα, η αντιμετώπιση αυτού του ενοποιημένου εξωτερικού και εσωτερικού δαίμονα, φυσικά και δεν μπορεί να γίνει με δημοκρατικές μεθόδους, δηλαδή με την εφαρμογή της θέλησης της πλειοψηφίας, γιατί, πολύ απλά, η αρχή της πλειοψηφίας είναι κομμάτι του “Σκοτεινού Άλλου” και συνακόλουθα συνιστά απειλή για το νέο κυρίαρχο πολιτικό υποκείμενο, δηλαδή το βουλησιαρχικό άτομο.
Άρα, όταν αρνείσαι τη δημοκρατία και τοποθετείς το μίσος στον πυρήνα της πολιτικής σου σκέψης και πρακτικής, τότε ακόμη και οι πιο ακραία βίαιες δράσεις νομιμοποιούνται, αν δεν επιβάλλονται. Έτσι, η απόπειρα δολοφονίας του Ντόναλντ Τραμπ δεν προέκυψε ως προϊόν παρθενογένεσης, ούτε είναι ένα μεμονωμένο γεγονός. Είναι απλά το τελευταίο γεγονός σε μια πολιτική φιλοσοφία, κυρίαρχη στη Δύση σήμερα, που τοποθετεί τη βία των λίγων κατά των πολλών στον πυρήνα της πολιτικής, με την άτυπη ανοχή, αν όχι με την επιβράβευση από πλευράς του κράτους και των εξουσιαστικών ελίτ.
Αυτές οι ελίτ, ναι μεν προωθούν, όπως είπαμε, δικές τους στοχοθετήσεις αλλά εξυπηρετούν και το κυρίαρχο πολιτικό υποκείμενο, το οποίο σήμερα είναι το ανεξέλεγκτο, μηδενιστικό, περιχαρακωμένο και ταυτόχρονα “απέραντο”, βουλησιαρχικό άτομο, που αρνείται κάθε συλλογική ταυτότητα και δομή ακόμη και την ίδια τη φύση. Και είμαστε απλά στην αρχή του φαινομένου.
--------------------------------
Σχόλιο από τον ΠΥΡΙΝΟ ΛΟΓΙΟ
Κατ' αρχάς, να πω ότι το κείμενο αυτό του εξαίρετου - κατά τα άλλα - γεωπολιτικού αναλυτή Κων/νου Γρίβα, το ανέρτησα στο ιστολόγιο για δύο λόγους:
Ο πρώτος έχει να κάνει με την αφηγηματική γλώσσα την οποία χρησιμοποιεί όχι μόνο ο Γρίβας, αλλά και ο κάθε "Γρίβας" σήμερα, η οποία αυτή γλώσσα εξελίχθηκε μέσα από τις επιταγές της διάδοσης ιδεών και συστημάτων σκέψεως που ...λίγοι έχουν την ικανότητα να αποκωδικοποιήσουν. Είναι αυτή η γλώσσα που μπορεί μεν από τη μία να προσδώσει κάποια οντότητα στο μή κατανοητό ανθρωποφυγοκεντρικό και εντελώς αποδομητικό επιβληθέν σημερινό κοινωνικοπολιτικό σύστημα, αλλά από την άλλη, είναι ικανό στο να προσδώσει λανθασμένες συντεταγμένες σκέψης και επεξεργασίας δεδομένων από την απλή λαική βάση.
Μ' άλλα λόγια, είναι ένα υποκατάστατο της λεγόμενης "δημιουργικής ασάφειας", η οποία μπορεί να διαμορφώσει καταστάσεις αμφίδρομης και ασαφούς νοηματικής δομής.
Και ο δεύτερος, έχει να κάνει με την αποστροφή της σκέψης του κοινού από τον πραγματικά ηθικό αυτουργό όχι μόνο της εγκληματικής ενέργειας της αποπειρας δολοφονίας ενός σημαντικού πολιτικού προσώπου, αλλά και γενικότερα τον ηθικό αυτουργό της σημερινής πλήρως πεπτοκώτας κοινωνίας.
Ο Γρίβας εδώ, όπως πιθανόν να έχετε αντιληφθεί, προσπαθεί να αποδώσει την εξέλιξη αυτής της κοινωνίας που ζούμε, όχι σε έναν κεντρικό άξονα υπόγειας διακυβέρνησης, όπως αυτόν που ονομαζουμε με σαφήνεια "Νέα Τάξη Πραγμάτων" και που είναι προιόν ενός και μόνο κεντρικού πυρήνα, που ονομάζουμε "Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ", αλλά σε μία ασαφή δομική ύπαρξη, που δεν την κατονομάζει ευθέως, αλλά παρουσιάζοντας την ως ...μία Ελίτ χωρίς να της προσδίδει τα χαρακτηριστικά που όλοι εμείς της έχουμε δώσει κατά καιρούς μέσα από τα κείμενα μας.
Απλά και σταράτα.
Δεν συμφωνώ σε όλα με το κείμενο. Αυτή η - όπως την ονομάζει ο Γρίβας - άνοδος του βουλησιαρχικού ατόμου, είναι εντελώς λανθασμένα τοποθετημένη. Δεν είναι πρόβλημα ατομικισμού το σημερινό μεθοδευμένο ξεχαρβάλωμα της κοινωνίας. Δεν είναι καν υποκειμενικό ζήτημα. Είναι απλά αποτέλεσμα μιας μαζικής προπαγάνδας κοινωνικής αλλοίωσης της ανθρώπινης διάνοιας με όλα τα μέσα επικοινωνίας που υπήρχαν σε όλες τις εποχές που διένυσε η ανθρωπότητα του 20ου και του πρώτου τετάρτου του 21ου αιώνα.
Αν υποθέσουμε ότι ισχύει ο νεολογισμός "Βουλησιαρχικό άτομο", τότε θα πρέπει να αποτανθούμε μόνο σε αυτούς τους...βουλησιαρχικούς ανθρώπους, που συνήθως είναι κυρίως οι πολιτικοί μας ταγοί, με αποτέλεσμα να χάσουμε το...δάσος που είναι ένας και μοναδικός δημιουργός αυτής της κατάστασης: Μια πολιτικοοικονομική και θρησκευτική συντεχνία που καθοδηγεί την πορεία της Ανθρωπότητας - πίσω από την φωτεινή πλευρά της Ιστορίας - εδώ και δύο αιώνες περίπου.
Αυτή η εκνευριστική κατ' εμέ αποφυγή της ορθής απόδοσης των εννοιών των λεγόμενων...σύγχρονων ακαδημαϊκών νεοφιλοσόφων, δεν είναι μόνο επικίνδυνη για την λαική μάζα που έχει ανάγκη να της μιλήσει κάποιος με ανοικτή γλώσσα και όχι "κωδικοποιημένη", αλλά και ανάγει πολλές φορές τον υποκριτισμό σε... χρηστική ψευδο-επιστήμη.
Κατά την ταπεινή μου άποψη, αυτός ο δρόμος που επιλέγει ο σύγχρονος ακαδημαϊκός όσον αφορά την όποια οδό επικοινωνίας με την λαική μάζα, είναι μεν ολοκληρωτικά λανθασμένος, αλλά από την άλλη υποκρύπτει ...φόβο. Φόβος στου να μην χαρακτηριστεί ο εν λόγω ακαδημαικός ως φορέας...συνομωσιολογίας! Ή ακόμη περισσότερο, να χαρακτηριστεί...λαϊκιστής!
Παλαιότερα, είχαμε τις συγκεντρώσεις του "καφενείου", όπου ο κάθε "λόγιος" και σπουδαίος της οποιαδήποτε μικρής κοινωνίας, εύρισκε την ευκαιρία στο να εκφράσει τις όποιες απόψεις του με λόγους ...φιλοσοφικής κλίμακας. Και όταν έπραττε αυτό το...ολίσθημα, το ακροατήριο του φώναζε διαμαρτυρόμενο: "Μίλα ρωμέϊκα χριστιανέ μου να καταλάβουμε τι λες. Τι γλώσσα είναι τούτη που μας τσαμπουνάς;"
Συνήθως, οι περισσότεροι αυτοί νεοφιλόσοφοι, το πρώτο πράγμα που επιθυμούσαν ήταν να...εντυπωσιάσουν το κοινό τους, αποσπώντας φιλαυτικές επιδοκιμασίες του στύλ: "Πωωω ρε πώς τα λεει ο άνθρωπος! Τέρας μορφώσεως", ακριβώς επειδή οι όποιες έννοιες τις προσπαθούσε να επικοινωνήσει ο εν λόγω νεοφιλόσοφος, ήταν απλά...ακατανόητες από τη μάζα και ως τέτοιες, το κοινό τις αποδεχόταν ώς ...βαθυστόχαστες ακριβώς επειδή ΔΕΝ τις κατανοούσε!
Παλαιότερα επίσης, είχαμε τη χρήση της αρχαΐζουσας γλώσσας που χρησιμοποιούσαν κυρίως οι ακαδημαΐκοί, οι νομικοί επιστήμονες και οι...δημοδιδάσκαλοι των καφενείων, ακριβώς για να υποδηλώσουν εμμέσως πλήν σαφώς, την...ανωτερότητα τους από τους άλλους. Σήμερα, έχουμε τους ακαδημαϊκούς της σύγχρονης βαβελίστικης νεοφιλοσοφικής απόδοσης των πραγμάτων, φορτωμένης με χίλιους δυό νεολογισμούς, εντελώς αυθαίρετους στις περιπτώσεις αυτές, που η κατανόηση ενός κειμένου από ένα... "χαμηλής" υποστάθμης κοινό (ναί, υπάρχει τέτοιο δυστυχώς ή ευτυχώς) γίνεται δυσχερής έως ακατανόητης.
Ήταν αυτό που έλεγε κάποτε ο Φιλοποίμην Φίνος, αυτή η σπουδαία και μεγάλη προσωπικότητα του 20ού αιώνα και "πατέρας" του ελληνικού κινηματογράφου: "Εγώ προσπαθώ να κάνω σοβαρό σινεμά με λαική βάση, για να γίνεται κατανοητό από όλους. Οι άλλοι (εννοούσε τους σκηνοθέτες του νέου κινηματογραφικού κύματος) κάνουν σοβαρές ταινίες για τους εαυτούς τους και για τους κριτικούς. Εγώ δεν ψάχνω την αποθέωση των κριτικών. Ψάχνω την αποθέωση του κοινού. Γιατί στο τέλος, αυτό που απομένει, είναι το ...πανί"
Στ' αλήθεια όμως και το λέω με παρρησία αυτό, εκτιμώ αφάνταστα τον Γρίβα, περισσότερο για τον εθνισμό του και την προσήλωση του στα εθνικά θέματα αλλά και γενικότερα για την ευφυή του γεωπολιτική σκέψη, αλλά διαφωνώ σε επί μέρους ζητήματα, όπως πχ ο εκφραστικός του λόγος - κυρίως ο γραπτός. Συμφωνώ απολύτως για τον ισχυρισμό του ότι η σημερινή διαμορφωθείσα κατάσταση "γεννάει" τέρατα, όπως ο δολοφόνος του Τράμπ για παράδειγμα ή η Woke ατζέντα, αλλά διαφωνώ ως προς την προσέγγιση του ζητήματος. Στην περίπτωση δε του νεαρού φονιά, υπήρξε μεν ως κίνητρο το μίσος που απορρέει μέσα από την θεωρία του "Βουλησιαρχικού ατόμου, αλλά θα πρέπει να μας αιτιολογήσει ο ίδιος πάλι και το...ποιός του όπλισε το χέρι. Όχι μέσω μιας ιδεολογίας μίσους, που είναι ένα γενικό και ασαφές συμπέρασμα, αλλά μέσα από μια θεωρητική πραγματογνωμοσύνη περιγραφής απτών συμφερόντων και λογικών συμπερασμάτων.
Όλα τα υπόλοιπα θαρρώ πως είναι...για κάποια πανεπιστημιακή αίθουσα διδασκαλίας.
Σ' ωραίος Σέργιε! Και πολύ ευγενικός.
Προσωπικά, έχω πάνω από 3 χρόνια να βάλω στο μπλογκ μου Γρίβα, Μάζη, Φίλη.
Γιατί είναι ΧΕΣΤΗΔΕΣ. Και βγάζουν προς τα έξω τον φόβο τους μεταδίδοντας και στο κοινό κάτι φοβικό. Τους εκτιμώ, και δεν τους εκτιμώ γι αυτό.