Σε περίπτωση νίκης των Κούρδων, η γεωπολιτική εικόνα της περιοχής θα άλλαζε δραστικά, με ευκαιρίες αλλά και νέες προκλήσεις.
Γεωπολιτικές επιπτώσεις μιας κουρδικής Ήττας ή Νίκης στη Συρία
Γράφει ο Φίλιππος Χατζής Ειδικός αναλυτής, μέλος του Intelligence & Security
Η Συρία έχει μετατραπεί σε ένα από τα πλέον περίπλοκα γεωπολιτικά θέατρα του 21ου αιώνα.
Με τον Άσαντ ηττημένο και εξόριστο στη Ρωσία, και το Ισλαμικό Κράτος (ISIS) να ελέγχει τη Δαμασκό, το μέλλον της χώρας μοιάζει δυσοίωνο.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό, η τύχη των Κούρδων – είτε ως νικητών είτε ως ηττημένων – αποτελεί καταλύτη για την ευρύτερη περιοχή.
Οι πιθανές εξελίξεις από μια κουρδική νίκη ή ήττα δεν επηρεάζουν μόνο τη Συρία, αλλά διαμορφώνουν τις ισορροπίες εξουσίας σε όλη τη Μέση Ανατολή.
1. Επιπτώσεις από μια Κουρδική Ήττα
Αν οι Κούρδοι χάσουν τον πόλεμο τους στη Συρία, οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές, όχι μόνο για τους ίδιους, αλλά και για την ευρύτερη περιοχή.
α) Πολιτική και Εδαφική Αναδιάταξη
Η ήττα των Κούρδων θα σηματοδοτούσε την απώλεια του ελέγχου τους στις περιοχές που σήμερα διοικούν, κυρίως στη βόρεια και ανατολική Συρία. Αυτές οι περιοχές, πλούσιες σε πετρελαϊκά κοιτάσματα και γεωργικούς πόρους, θα γίνουν αντικείμενο διεκδίκησης από το ISIS, το συριακό καθεστώς (ή ό,τι έχει απομείνει από αυτό), και πιθανόν την Τουρκία.
β) Ενίσχυση του Ισλαμικού Κράτους
Το κενό που θα αφήσουν οι Κούρδοι θα εκμεταλλευτεί το ISIS, το οποίο θα επεκτείνει τον έλεγχό του στις βορειοανατολικές περιοχές. Η εδραίωση του ISIS στη Δαμασκό θα του δώσει μεγαλύτερη νομιμοποίηση στα μάτια των εξτρεμιστών ανά τον κόσμο και θα αποτελέσει σοβαρή απειλή για τη διεθνή ασφάλεια.
γ) Περιφερειακή Αστάθεια
Η Τουρκία, βλέποντας τους Κούρδους να ηττώνται, πιθανόν θα επεκτείνει τις στρατιωτικές της επιχειρήσεις στη Συρία, δημιουργώντας ζώνες ασφαλείας για να αποτρέψει την ανασυγκρότηση των κουρδικών δυνάμεων. Αυτό θα προκαλέσει περαιτέρω ένταση με το Ιράν και τη Ρωσία, ενώ θα δυσκολέψει τις προσπάθειες της Δύσης να σταθεροποιήσει την περιοχή.
δ) Ανθρωπιστική Κρίση
Η ήττα των Κούρδων θα προκαλέσει μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών, με εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Ο ανθρωπιστικός αντίκτυπος θα είναι τεράστιος, αυξάνοντας την πίεση στις γειτονικές χώρες και την Ευρώπη.
2. Επιπτώσεις από μια Κουρδική Νίκη
Σε περίπτωση νίκης των Κούρδων, η γεωπολιτική εικόνα της περιοχής θα άλλαζε δραστικά, με ευκαιρίες αλλά και νέες προκλήσεις.
α) Δημιουργία Αυτόνομης Κουρδικής Διοίκησης
Οι Κούρδοι θα μπορούσαν να εδραιώσουν την αυτονομία τους στη βόρεια Συρία, δημιουργώντας ένα μοντέλο δημοκρατικής διακυβέρνησης που θα βασίζεται στην πολυεθνικότητα και την ισότητα των φύλων. Αυτή η εξέλιξη θα αποτελούσε παράδειγμα για άλλες εθνοτικές ομάδες στην περιοχή, ενισχύοντας τις ελπίδες για μια πιο δίκαιη Μέση Ανατολή.
β) Ενίσχυση της Δύσης
Η επιτυχία των Κούρδων θα θεωρηθεί ως νίκη για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους, οι οποίοι τους υποστήριξαν στον αγώνα κατά του ISIS. Αυτό θα ενίσχυε την επιρροή της Δύσης στην περιοχή, ενώ θα περιόριζε την εξάπλωση του ρωσικού και ιρανικού παράγοντα.
γ) Συγκρούσεις με την Τουρκία
Η νίκη των Κούρδων θα προκαλούσε έντονες αντιδράσεις από την Τουρκία, η οποία θα θεωρούσε την εδραίωση κουρδικής αυτονομίας ως άμεση απειλή για την εθνική της ασφάλεια. Αυτό θα οδηγούσε πιθανώς σε στρατιωτικές συγκρούσεις, αυξάνοντας την περιφερειακή αστάθεια.
δ) Ανάσχεση του ISIS
Με τη νίκη των Κούρδων, οι πιθανότητες ανασυγκρότησης του ISIS θα μειώνονταν σημαντικά, καθώς οι κουρδικές δυνάμεις θα συνέχιζαν να διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Εμπεριστατωμένη Σχολιαστική Ανάλυση - Συμπέρασμα:
Η ήττα ή η νίκη των Κούρδων θα έχει άμεσες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, όχι μόνο στη Συρία, αλλά και σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Μια κουρδική ήττα θα ενισχύσει το ISIS και θα εμβαθύνει την κρίση, ενώ μια νίκη τους θα φέρει ελπίδες για αλλαγή, αλλά και νέες εντάσεις με γειτονικές δυνάμεις.
ΠΗΓΕΣ
BBC News - Αναλύσεις για τη συριακή κρίση
Institute for the Study of War - Αναφορές για τον ρόλο των Κούρδων
The Guardian - Ρεπορτάζ για την Τουρκία και το ISIS
Stratfor - Στρατηγικές εκτιμήσεις για τη Μέση Ανατολή
Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (SOHR)
Comments