Ο Σιωπηλός Πόλεμος της Μεσογείου: Από τη Λιβύη στο Αιγαίο, ως τη Δυτική Ιερουσαλήμ!

Η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ και η νέα γεωπολιτική αρχιτεκτονική της Μεσογείου! Η Ελλάδα, για πρώτη φορά μετά από 85 χρόνια, βρίσκεται και πάλι στη σωστή πλευρά της Ιστορίας! Ολοι οι δρόμοι για την Πόλη, είναι πλέον ορθάνοιχτοι!

Ελλάδα και Ισραήλ δεν συναντιούνται τυχαία. Τους φέρνει ξανά κοντά η ίδια δύναμη που άλλοτε γκρέμιζε βασίλεια και ύψωνε λαούς: Η ανάγκη της επιβίωσης μέσα σε έναν κόσμο που σκοτεινιάζει! Και πάνω σε τούτη τη θάλασσα που θυμάται τα πάντα, υψώνεται πια μια αλήθεια απλή και αδυσώπητη: Όσοι δεν σέβονται τη Μεσόγειο, γίνονται θύματά της...

"...Οι Εβραίοι θα προκαλέσουν τους Τούρκους, θα τους ερεθίσουν κι αυτοί θα μας χτυπήσουν..." Γέρων Ιωσήφ Βατοπεδινός, Άγιο Όρος, 2008

Αν υπάρχει μια στιγμή μέσα στον αχανή θόρυβο της διεθνούς πολιτικής που μοιάζει με ψίθυρο πριν από καταιγίδα, είναι εκείνη κατά την οποία ένα αεροσκάφος πέφτει από τον ουρανό χωρίς προειδοποίηση, μέσα σε μια χώρα που δεν είναι δική σου, αλλά που η μοίρα της αγγίζει τον χάρτη σου σαν σημάδι από παλιό μαχαίρι.

Η πτώση του Falcon κοντά στην Άγκυρα δεν ήταν απλώς ένα ...συμβάν. Ήταν κάτι άλλο, κάτι που δύσκολα μπορεί κανείς να αγνοήσει όταν βλέπει την Ανατολική Μεσόγειο ως υφαντό γεμάτο κόμπους. Διότι η Λιβύη, η Τουρκία, η Ελλάδα, το Ισραήλ, η Κύπρος και η Αίγυπτος δεν είναι πια χωριστά κεφάλαια. Είναι σελίδες του ίδιου βιβλίου που γράφεται εδώ και αιώνες.

Η είδηση της συντριβής ήταν, για τον ανυποψίαστο παρατηρητή, μια ακόμη δυσάρεστη υπενθύμιση της ανθρώπινης ευθραυστότητας. Για εκείνους όμως που γνωρίζουν –δηλαδή εκείνους που βλέπουν τον κόσμο όχι όπως παρουσιάζεται, αλλά όπως κινείται υπόγεια– η συντριβή αυτή δημιούργησε ένα ρήγμα. Διότι το αεροπλάνο δεν μετέφερε απλώς πέντε ανθρώπους. Μετέφερε τη στρατιωτική καρδιά της λιβυκής κυβέρνησης που είχε μόλις συνάψει συμφωνία με την Άγκυρα για την εκ νέου ανάπτυξη τουρκικών στρατευμάτων στην ανατολική Λιβύη. Εκεί δηλαδή όπου βρίσκεται η υποτιθέμενη ακτή που "ακουμπά" το – made in Turkey – παράνομο "μνημόνιο" ΑΟΖ το οποίο κόβει στεγνά την ΑΟΖ Ελλάδας και Κύπρου.

Ήταν, μ' άλλα λόγια, η ενσάρκωση της τουρκικής φιλοδοξίας να ελέγξει ό,τι δεν της ανήκει: Έναν διάδρομο ισχύος που ξεκινά από την Ανατολία και καταλήγει στη Μισράτα, παρακάμπτοντας την Αθήνα, απειλώντας τη Λευκωσία, εκνευρίζοντας την Ιερουσαλήμ, παρατηρώντας από μακριά τις Ηνωμένες Πολιτείες και ερεθίζοντας την Αίγυπτο.

Το πώς και το γιατί έπεσε το Falcon μπορεί να το αναζητήσει κανείς στα τεχνικά εγχειρίδια. Η ουσία όμως δεν βρίσκεται στα καλώδια, τους αισθητήρες, ούτε στις μπαταρίες. Η ουσία βρίσκεται εκεί όπου η τεχνική ανάλυση σωπαίνει και αφήνει χώρο στη γεωπολιτική, στην υποψία και στον φόβο. Στον φόβο που επιτρέπει σε κυβερνήσεις να πουν αυτό που φοβούνται λιγότερο, όχι αυτό που γνωρίζουν περισσότερο. Γι’ αυτό η Άγκυρα μίλησε για «τεχνικό πρόβλημα» και σχεδόν αμέσως, από το στόμα του Ιμπραήμ Καραγκιούλ, άρχισε να κατηγορεί την Ελλάδα.

Η συντριβή του Falcon που μετέφερε την ανώτατη στρατιωτική ηγεσία της Λιβύης δεν ήταν, για την Άγκυρα, ένα απλό τεχνικό δυστύχημα. Ήταν ο προάγγελος μιας αλλαγής θερμοκρασίας στο γεωπολιτικό κλίμα της Ανατολικής Μεσογείου. Η τουρκική αφήγηση —έτσι όπως εκφράστηκε με τη δύναμη πυρός του καθεστωτικού τύπου, και πρωτίστως της Yeni Şafak του Ιμπραήμ Καραγκιούλ— δεν περιγράφει ένα ατύχημα. Περιγράφει την αρχή ενός νέου ακήρυχτου πολέμου.

Ο Καραγκιούλ, φωνή που δεν γράφει ποτέ χωρίς τη σκιά του Προεδρικού Μεγάρου πάνω από το κείμενό του, παρουσιάζει το συμβάν ως κρίκο μιας αλυσίδας «ανεξήγητων συμπτώσεων»: την πτώση του τουρκικού μεταγωγικού στη Γεωργία, τη δραστηριότητα άγνωστων UAV στον τουρκικό εναέριο χώρο, τις επιθέσεις σε πλοία στη Μαύρη Θάλασσα και —το σημαντικότερο— την υποψία ότι πίσω από όλα κρύβεται μια «τρίτη χώρα».

Αυτή η τρίτη χώρα, υπαινίσσεται ανοιχτά, είναι το Ισραήλ.Και δίπλα του, σε «συμπληρωματικό ρόλο», η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία, που εμφανίζονται ως τμήματα ενός ενιαίου μηχανισμού μυστικών επιχειρήσεων. Ο Καραγκιούλ πάει ακόμη παραπέρα, διατυπώνοντας την παράξενη —και στρατηγικά αποκαλυπτική— θέση ότι οι τρεις αυτές χώρες έχουν συγκροτήσει μια Δύναμη Ταχείας Επέμβασης που «δεν είναι αμυντική, αλλά μονάδα τρομοκρατικών ενεργειών». Συγκεκριμένα, ο τύπος αυτός διαλαλεί στο αναγνωστικό κοινό του ότι:

Τρεις χώρες, τρεις ηγέτες, τρεις απειλές. Τα αεροπορικά δυστυχήματα, οι επιθέσεις με SİHA (τουρκικά drones) θα αυξηθούν. Το Ισραήλ, η Ελλάδα και η "Ελληνοκυπριακή Διοίκηση" ίδρυσαν Δύναμη Ταχείας Επέμβασης. Τα drones που “χάνονται”, οι επιθέσεις του ISIS, το ζήτημα του YPG θα διοικούνται από αυτό το κέντρο. Αν αυτοί λένε “Άγκυρα”, εμείς θα λέμε Αθήνα και Τελ Αβίβ!

Μάλιστα. Από την πλευρά λοιπόν της Άγκυρας, η αφήγηση αυτή δεν είναι απλώς προπαγανδιστική φαντασίωση. Είναι πολιτικό εργαλείο. Διότι αν η Τουρκία πείσει το εσωτερικό της ότι δέχεται επίθεση από έναν άξονα Ισραήλ–Ελλάδας–Κύπρου, τότε έχει το άλλοθι για περαιτέρω στρατιωτική σκλήρυνση στο Αιγαίο ή ακόμη και επιθετική ενέργεια στην Κύπρο. Τηρουμένων των αναλογιών, θα μπορούσε να επιμείνει για περαιτέρω διείσδυση στη Λιβύη ή ακόμη και εσωτερική συσπείρωση γύρω από το αφήγημα του «πολιορκημένου έθνους»!

Ο Καραγκιούλ γράφει με τον τρόπο που μιλά το τουρκικό καθεστώς όταν προετοιμάζει το έδαφος:«Αν αυτοί λένε Άγκυρα, εμείς θα λέμε Αθήνα και Τελ Αβίβ». Είναι μια απειλή στρατηγικής σημασίας, ένα μήνυμα που δεν απευθύνεται στους αναγνώστες της Yeni Şafak, αλλά στα επιτελεία: Το νέο «μέτωπο» της Τουρκίας βρίσκεται πια στον άξονα Ελλάδα–Ισραήλ.

Γιατί; Διότι εκεί κρύβεται η πραγματική πηγή του φόβου της Άγκυρας. Όχι στην Ελλάδα του Μητσοτάκη, που η Άγκυρα γνωρίζει ότι δεν διαθέτει αυτονομημένη στρατηγική ισχύ.

Αλλά στο Ισραήλ.

Τη χώρα που έδειξε στην Περσία τι σημαίνει χειρουργικό πλήγμα, τη χώρα που διαθέτει ναυτικές, αεροπορικές, τεχνολογικές και πληροφοριακές δυνατότητες που η Τουρκία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει με ευκολία, τη χώρα που βλέπει στην Τουρκία του Ερντογάν τον υπ’ αριθμόν ένα αναθεωρητικό παίκτη που απειλεί την Ανατολική Μεσόγειο.

Η «πτώση του Falcon» ουσιαστικά προσέφερε στην Άγκυρα την τέλεια αφορμή για να διατυπώσει πλέον ανοιχτά αυτό που σιγοκαίει μήνες τώρα. Ότι η σύγκρουση στην Ανατολική Μεσόγειο δεν είναι πια ελληνοτουρκική. Είναι ισραηλινοτουρκική, με την Ελλάδα να λειτουργεί ως ο στρατηγικός πολλαπλασιαστής της ισραηλινής ισχύος.

Η Τουρκία γνωρίζει το εξής: Αν το Ισραήλ θελήσει πραγματικά να αναχαιτίσει την τουρκική επεκτασιμότητα, το μπορεί. Και το γνωρίζει ακόμη καλύτερα, επειδή η Ουάσιγκτον —τουλάχιστον σε αυτό το σημείο— δεν φρέναρε ποτέ το Ισραήλ όταν ένιωσε ότι απειλείται.

Γι’ αυτό και η Άγκυρα, υπό τον μανδύα των απειλών σε άρθρα «αναλυτών», επιχειρεί προληπτικά δύο πράγματα:

• Να αποσυντονίσει την ελληνική στρατηγική, απειλώντας ότι οποιαδήποτε σύγκλιση με το Ισραήλ ισοδυναμεί με πολεμική πρόκληση.

• Να εμφανίσει το Ισραήλ ως την πηγή όλου του χάους, ώστε να δικαιολογήσει μελλοντικές τουρκικές ενέργειες στη Συρία, στη Λιβύη και στο Αιγαίο.

Έτσι, η πτώση του Falcon —είτε τυχαία είτε όχι— γίνεται η πρώτη πράξη ενός νέου διηγήματος ισχύος. Όχι επειδή το αεροσκάφος έπεσε, αλλά επειδή ο τρόπος που αυτό ερμηνεύτηκε αποκάλυψε μια βαθύτερη μετατόπιση ότι η Τουρκία αισθάνεται ότι περικυκλώνεται από έναν άξονα που δεν φοβάται να χρησιμοποιήσει μέσα που η ίδια θεωρεί «ασύμμετρα».

Και σε αυτό το νέο περιβάλλον, ο Ερντογάν δεν δείχνει να φοβάται την Αθήνα. Φοβάται το Τελ Αβίβ.

Και επειδή φοβάται το Τελ Αβίβ, στρέφει το βλέμμα —και την οργή— προς την Αθήνα.

Πώς ξεκίνησε η ιστορία της συμμαχίας μεταξύ Ελλάδας - Ισραήλ. Ποιος την ξεκίνησε πραγματικά

Η ελληνική κοινή γνώμη έμαθε την τελευταία δεκαπενταετία να βλέπει τη σύγκλιση Ελλάδας–Ισραήλ ως μια «στρατηγική πρωτοβουλία» των ελληνικών κυβερνήσεων.

Μέγα λάθος.

Η αλήθεια, είναι εντελώς διαφορετική και απολύτως καταγεγραμμένη στα γεγονότα και στις πηγές διεθνούς πολιτικής.

Η συμμαχία δεν ήταν ελληνική έμπνευση. Δεν την ξεκίνησε ούτε ο Σαμαράς, ούτε ο Τσίπρας, ούτε —ακόμη λιγότερο— ο Μητσοτάκης.

Ξεκίνησε από την Ιερουσαλήμ. Και ξεκίνησε προσωπικά από τον Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Στις αρχές της δεκαετίας του 2010, το Ισραήλ βρισκόταν σε συνθήκες πρωτοφανούς περιφερειακής απομόνωσης. Η ρήξη με την Τουρκία μετά το επεισόδιο του «Mavi Marmara» (2010) έσπασε έναν άξονα που θεωρούνταν δεδομένος επί 50 χρόνια.

Το Τελ Αβίβ χρειαζόταν άμεσο στρατηγικό αντιστάθμισμα στα δυτικά του: Έναν εταίρο με γεωγραφική θέση, ευρωπαϊκή σύνδεση, ναυτική ικανότητα και ενεργειακά συμφέροντα συμβατά με τα δικά του.

Η μόνη χώρα που πληρούσε αυτό το προφίλ ήταν η Ελλάδα. Κι έτσι, πριν καν η Αθήνα αντιληφθεί τη συγκυρία, ο Νετανιάχου έκανε το άνοιγμα. Ήταν ο ίδιος που πρότεινε την αναβάθμιση της στρατιωτικής συνεργασίας, τις κοινές αεροναυτικές ασκήσεις, την ανταλλαγή πληροφοριών, τον ενεργειακό σχεδιασμό που αργότερα ονομάστηκε EastMed, την τριμερή Ελλάδα–Κύπρος–Ισραήλ.

Η Ελλάδα τότε ήταν βυθισμένη στη μνημονιακή κρίση και έψαχνε απεγνωσμένα διεθνή στήριξη. Η πρόταση του Νετανιάχου ήταν γέφυρα σωτηρίας, τόσο διπλωματική όσο και στρατιωτική. Το Ισραήλ, με τη δική του αυτογνωσία και κυνισμό, είδε αυτό που οι ελληνικές κυβερνήσεις εκείνης της εποχής δεν έβλεπαν, ότι ο άξονας με την Ελλάδα θα αντικαθιστούσε 100% την απώλεια της Τουρκίας.

Από εκεί και έπειτα, όποιος Έλληνας πρωθυπουργός κι αν πέρασε, απλώς ακολούθησε. Κανείς δεν πρωτοστάτησε. Κανείς δεν είχε στρατηγικό όραμα δικό του. Ούτε ο Σαμαράς, ούτε ο Τσίπρας, ούτε ο Μητσοτάκης κατανόησαν ότι ο άξονας Ισραήλ–Ελλάδας ήταν προϊόν γεωπολιτικού κενού που δημιούργησε η τουρκοϊσραηλινή σύγκρουση.

Η Αθήνα δεν οδήγησε το άρμα. Απλώς δέχτηκε να ανέβει.

Και αυτή είναι η πραγματικότητα είναι που δεν αρέσει σε κανέναν που δεν έχει την απαραίτητη γνώση του γεωπολιτικού "γίγνεσθαι".

Η ελληνοϊσραηλινή συμμαχία είναι παιδί της στρατηγικής σκέψης του Νετανιάχου και της ανάγκης του Ισραήλ να αντικαταστήσει τον χαμένο του εταίρο, την Τουρκία. Εμείς απλώς κοιτάξαμε προς τα εκεί και τελικά είπαμε "ναι" σε αυτό το ανέλπιστο δώρο, που το λές και "Δάκτυλο Θεού".

Η νέα Μεσογειακή Περικύκλωση: Ελλάδα–Ισραήλ–Κύπρος–Αίγυπτος

Όσο η Άγκυρα παρακολουθεί τα γεγονότα να εξελίσσονται με τρόπους που δεν καταφέρνει να ελέγξει, τόσο αρχίζει να συνειδητοποιεί κάτι που προσπαθούσε εδώ και χρόνια να αγνοήσει, ότι το Ισραήλ και η Ελλάδα δεν είναι πια δύο χώρες που απλώς συναλλάσσονται. Είναι δύο πολιτισμοί που ξαναβρίσκουν το κοινό νήμα της ιστορίας τους.

Αυτό απέχει πολύ από το να είναι ρομαντισμός. Είναι μια καθαρά ψυχρή στρατηγική πραγματικότητα. Οι δύο λαοί που κάποτε καθόριζαν τη Μεσόγειο μέσα από τα τείχη της Αλεξάνδρειας, τα σοκάκια της Ιερουσαλήμ και τις βιβλιοθήκες της Αντιόχειας επανέρχονται, σχεδόν αθέλητα, στην ίδια πλευρά ενός νέου γεωπολιτικού κύκλου.

Δεν είναι τυχαίο ότι όπου κι αν ψάξει κανείς στις μνήμες της ιστορίας, βρίσκει ρίζες μεταξύ αυτών των δύο λαών. Ο Μέγας Αλέξανδρος, που μπήκε στην Ιερουσαλήμ χωρίς να συναντήσει αντίσταση. Οι Ιουδαίοι που τον χαιρέτισαν ως ελευθερωτή από τους Πέρσες. Οι Πτολεμαίοι που έκαναν κάτι αδιανόητο για την εποχή — να μεταφράσουν στα ελληνικά τις ιερές τους γραφές, να επιτρέψουν στη δική τους πίστη να ταξιδέψει μέσα στη γλώσσα του ελληνικού κόσμου.

Και πολύ αργότερα, ο Ιουδαίος Φίλων ο Αλεξανδρεύς, που με γενναιότητα και χάρη περιέγραψε την Ελλάδα όχι ως ξένη, αλλά ως πνευματική μητέρα, ως υπόδειγμα λογικής και πολιτειακής τάξης.

Αυτές οι γέφυρες δεν χάθηκαν. Καιγόταν κάποιες φορές, αλλά πάντα ξαναχτίζονταν.

Η Τουρκία, όμως, δεν έχει τέτοιες γέφυρες με το Ισραήλ. Έχει μονάχα ρήγματα. Ρήγματα που άνοιξαν όταν ο Ερντογάν αποφάσισε να μετατρέψει το παλαιστινιακό σε εργαλείο εσωτερικής του πολιτικής. Ρήγματα που βάθυναν όταν κάθισε στο ίδιο τραπέζι με την ηγεσία της Χαμάς. Ρήγματα που έφτασαν μέχρι τον βυθό όταν ο ίδιος πολιτικός απείλησε δημόσια ότι «το Ισραήλ θα πληρώσει», την ώρα που το τουρκικό κράτος διακινούσε αργό πετρέλαιο του Ιράν πίσω από τις κουρτίνες.

Η Άγκυρα προσπαθεί σήμερα να συρράψει αυτές τις πληγές, αλλά οι Ισραηλινοί έχουν εξαιρετική μνήμη. Και κυρίως, δεν συγχωρούν εύκολα χώρες που τους απειλούν ανοιχτά.

Αυτό που ο Καραγκιούλ αποκαλεί «περικύκλωση της Τουρκίας» είναι στην πραγματικότητα η επιστροφή της λογικής της ισχύος σε μια περιοχή που για δεκαετίες είχε παραδοθεί στη σκιά της μεταψυχροπολεμικής αφέλειας.

Η Τουρκία πίστεψε ότι η Δύση θα της χαρίσει έναν ρόλο περιφερειακής αυτοκρατορίας, πίστεψε ότι η Ρωσία θα της επιτρέψει να παίζει διπλό παιχνίδι, πίστεψε ότι η Ευρώπη θα παρακολουθεί αμήχανη τις μονομερείς της ενέργειες, πίστεψε ότι η Ανατολική Μεσόγειος θα γίνει δική της επειδή κάποτε η Οθωμανική Αυτοκρατορία έφτανε μέχρι την Κυρηναϊκή.

Η πραγματικότητα όμως είναι σαν τον άνεμο της θάλασσας: Δεν υπακούει σε κανέναν.

Το Ισραήλ δεν μπορεί να επιτρέψει στην Τουρκία να οικοδομήσει ναυτικό έλεγχο στην Ανατολική Μεσόγειο. Γιατί για το Ισραήλ, ο χώρος αυτός δεν είναι ένα ακόμη κομμάτι θάλασσας. Είναι ο πνεύμονας από τον οποίο αναπνέει η ενέργειά του, η ασφάλειά του, η μελλοντική οικονομική του επιβίωση. Η τουρκική παρουσία στη Λιβύη θα άλλαζε τον χάρτη προς όφελος της, μιας και το επιδίωκε χρόνια και χρόνια. Αλλά το Ισραήλ όμως, δεν αφήνει τον χάρτη να αλλάξει εις βάρος του.

Για την Ελλάδα, τα πράγματα είναι ακόμη πιο απλά. Δεν έχει την πολυτέλεια να βλέπει την Τουρκία να στήνει στρατιωτικά πόδια στη Λιβύη. Γιατί η Λιβύη δεν είναι μακριά, αντιθέτως, είναι το νότιο άκρο της δικής της θάλασσας. Είναι το σημείο από όπου η Τουρκία ονειρεύεται να επεκτείνει το παράλογο δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας». Είναι η χώρα που χρησιμοποιήθηκε ως όχημα για μια συνθήκη–φάντασμα που προσπαθεί να εξαφανίσει την Κρήτη από τον χάρτη των θαλασσίων ζωνών.

Η Ελλάδα δεν μπορεί να το επιτρέψει. Και είναι φανερό ότι κάποιος την άκουσε — όχι ασφαλώς η ΕΕ των φιδιών, αλλά το Τελ Αβίβ.

Όταν ο Καραγκιούλ μιλά για drones που εμφανίζονται «μεταμφιεσμένα», για επιχειρήσεις που «μοιάζουν ρωσικές αλλά ίσως δεν είναι», δεν περιγράφει πραγματικότητα. Περιγράφει φόβο.

Αυτόν τον φόβο όμως τού ενσταλάσσει το Ισραήλ, όχι η Ελλάδα. Η ελληνική ισχύς δεν είναι τεχνολογική. Θα μπορούσε όμως κάλλιστα να γίνει, αν κυβερνιώταν από αληθινή κυβέρνηση και όχι μουσαντένια που παριστάνει τον διαχειριστή. Η ελληνική ισχύς, είναι μόνο γεωγραφική.

Το Ισραήλ όμως έχει τη δυνατότητα να κάνει επιχειρήσεις που η Τουρκία δεν μπορεί να προβλέψει. Κι αυτός ο φόβος διαπερνά κάθε λέξη που γράφει ο Καραγκιούλ.

Η Άγκυρα ξέρει ότι αν υπήρξε χώρα που θα ήθελε να αποτρέψει την στρατιωτική άλωση της Λιβύης από την Τουρκία, αυτή θα είναι το Ισραήλ. Και αν υπήρχε χώρα που θα ωφελούνταν από μια τέτοια αποτροπή, αυτή θα ήταν η Ελλάδα. Αυτό δεν σημαίνει βεβαίως ότι γνωρίζουμε και ποιος ευθύνεται για την πτώση του Falcon. Μπορεί όντως να ήταν δυστύχημα. Ή αλλιώς, άλλη μια "συγκυρία" που μόνο δάκτυλος Θεού θα μπορούσε να τη δημιουργήσει. Οι πιθανότητες, όμως, είναι μόνο η επιφάνεια. Η ουσία βρίσκεται στη στρατηγική. Είτε ήταν μια δυσάρεστη και άτυχη στιγμή για την Αγκυρα, είτε ήταν όντως ...θαύμα Κυρίου. Και η στρατηγική λέει ότι κάποιες χώρες έχουν περισσότερα να κερδίσουν από μια τουρκική αποτυχία απ’ ό,τι άλλες.

Εδώ αρχίζει να διαμορφώνεται το νέο αφήγημα της Ανατολικής Μεσογείου.

Η Τουρκία δεν είναι πια ο ανεξέλεγκτος παίκτης που κινεί τα νήματα. Η εποχή όπου η Άγκυρα έστηνε NAVTEX και «στρατιωτικές συμφωνίες» χωρίς συνέπειες, τελείωσε.

Η περιοχή αλλάζει.

Το Ισραήλ επανήλθε ως κορυφαίος στρατηγικός παίκτης.

Η Αίγυπτος ανασυγκροτείται.

Η Ελλάδα αποβάλλει την παθητικότητα των προηγούμενων δεκαετιών.

Η Κύπρος γίνεται, παρά τις αδυναμίες της, μέρος ενός ευρύτερου άξονα.

Και η Τουρκία βρίσκεται ξαφνικά αντιμέτωπη με μια περίμετρο ισχύος που δεν μπορεί να διαρρήξει.

Η Άγκυρα, μπροστά σε αυτό το σκηνικό, κάνει το μόνο που ξέρει να κάνει, να απειλεί. Αλλά οι απειλές πλέον δεν τρομάζουν. Φθείρονται. Γίνονται κενή ρητορική ενός κράτους που χάνει έδαφος. Όταν ο Καραγκιούλ μιλά για «νησιά που θα χαθούν» και για «Κύπρο που θα χάσει την ανεξαρτησία της», δεν προβλέπει το μέλλον, αλλά διαφημίζει τον φόβο που θα ήθελε να προκαλέσει. Είναι το ξύλινο ξίφος ενός πρώην αυτοκρατορικού φαντάσματος.

Και ενώ η Τουρκία παλεύει με τις σκιές της, το ερώτημα που μένει ανοιχτό είναι το εξής:

Αν ο φόβος της είναι τόσο έντονος, μήπως σημαίνει ότι κάποιος τελικά την σταμάτησε;

Μήπως το «δυστύχημα» στη Λιβύη ήταν πράγματι κάτι περισσότερο;

Μήπως η Ανατολική Μεσόγειος μπήκε όντως στη φάση ενός σιωπηλού πολέμου, ενός πολέμου χωρίς δηλώσεις, χωρίς σειρήνες, χωρίς ανακοινώσεις αλλά ενός πολέμου που διεξάγεται στο σκοτάδι, στα ραντάρ, στα υπόγεια δωμάτια αποφάσεων, στα drones που πετούν ψηλά χωρίς σημαίες;

Κι όσο βαθαίνει αυτός ο σιωπηλός πόλεμος, τόσο αρχίζει να γίνεται φανερό ότι η Ανατολική Μεσόγειος δεν είναι πια απλώς ένα γεωγραφικό σύνολο. Είναι ένας μηχανισμός ισχύος, ένα πεδίο όπου οι χώρες δεν βρίσκονται επειδή το επιλέγουν αλλά επειδή η ίδια η γεωγραφία τις οδηγεί.

Η Τουρκία φοβάται το Ισραήλ όχι επειδή είναι ισχυρό — αλλά επειδή είναι απρόβλεπτο. Η Ελλάδα, αντιθέτως, βρίσκει στο Ισραήλ τον μόνο παίκτη με τον οποίο μοιράζεται την ίδια θεμελιώδη ανασφάλεια: Την ανάγκη να εξασφαλίσει τη θάλασσα πριν από τον αντίπαλο.

Αυτό που κάνει την ισορροπία τόσο ευαίσθητη δεν είναι η ένταση. Είναι η γνώση. Το Ισραήλ γνωρίζει την Τουρκία βαθύτερα από οποιαδήποτε χώρα στη Δύση. Την έχει μελετήσει επί δεκαετίες, την έχει δει να μεταμορφώνεται, την έχει δει να προδίδει και να υποκρίνεται, να συνάπτει συμμαχίες και να τις καταστρέφει, να χειρίζεται τους Κούρδους σαν πιόνια, να παίζει με τη Ρωσία όταν θέλει να πονέσει τη Δύση και να επιστρέφει στο ΝΑΤΟ όταν θέλει να ασφαλίσει τα νώτα της.

Το Ισραήλ δεν ξεγελιέται. Ξέρει ότι η Άγκυρα δεν είναι στρατηγικός εταίρος. Είναι απλά θηρευτής που αλλάζει θήραμα ανάλογα με το φως της ημέρας.

Υπάρχει όμως και κάτι πολύ βαθύτερο: Η τουρκική στρατηγική κουλτούρα δεν κατανοεί την ισχύ όπως την κατανοεί το Ισραήλ.

Η Τουρκία στηρίζεται σε μια οθωμανική ανάμνηση. Θεωρεί ότι ο χώρος της Μεσογείου είναι εγγενές δικαίωμά της.

Το Ισραήλ, αντίθετα, βλέπει τον χώρο ως πεδίο όπου τίποτα δεν χαρίζεται και κανείς δεν δικαιούται τίποτα. Η τουρκική ισχύς ονειρεύεται, αλλά η ισραηλινή ισχύς υπολογίζει. Η πρώτη ακολουθεί το συναίσθημα ενώ η δεύτερη, την πληροφορία.

Η πρώτη λειτουργεί με ρητορικές κορώνες ενώ η δεύτερη με αθέατες επιχειρήσεις. Είναι δύο κόσμοι μ' άλλα λόγια που δεν μιλούν την ίδια γλώσσα.

Γι’ αυτό και η Ελλάδα βρίσκεται ξαφνικά στο πλευρό που μοιάζει πιο σταθερό, πιο ώριμο, πιο ρεαλιστικό. Όχι επειδή η Ελλάδα έγινε ισχυρή, αλλά επειδή η Τουρκία έγινε επικίνδυνη. Η Τουρκία πίστεψε ότι η εποχή των αυτοκρατοριών του οθωμανισμού επέστρεψε.

Το Ισραήλ όμως δεν πιστεύει σε άλλοτε πανίσχυρες "αυτοκρατορίες". Πιστεύει στην επιβίωση. Και η επιβίωση απαιτεί να κρατήσεις τον αντίπαλο μακριά από τις ζωτικές σου περιοχές. Για το Ισραήλ, η Λιβύη είναι μια τέτοια περιοχή, όχι γιατί βρίσκεται κοντά του, αλλά γιατί βρίσκεται κοντά σε εκείνους που το στηρίζουν.

Αν η Τουρκία εγκαθιστούσε στρατιωτική παρουσία στη Λιβύη χωρίς αντίβαρο, ολόκληρη η Ανατολική Μεσόγειος θα άλλαζε ισορροπία μέσα σε μία νύχτα. Θα δημιουργούσε έναν άξονα πιέσεων που θα εκτεινόταν από την Τρίπολη ως τη Γάζα και από τη Μισράτα μέχρι την Αλεξανδρέττα. Το Ισραήλ δεν θα μπορούσε να αγνοήσει μια τέτοια κίνηση. Γι’ αυτό –και χωρίς να χρειάζεται θεωρίες συνωμοσίας– η υποψία ότι κάποιος «έβαλε φρένο» είναι πολιτικά λογική.

Στα διεθνή συστήματα, τα δυστυχήματα δεν έχουν τόση σημασία όσο το ποιος επωφελείται από αυτά. Και εδώ ο κατάλογος των κερδισμένων είναι σύντομος.

Η Άγκυρα ξέρει ότι δεν μπορεί να κατηγορήσει ευθέως το Ισραήλ. Ξέρει ότι μια τέτοια κίνηση θα άνοιγε πύλες που δεν μπορεί να διαχειριστεί. Το Ισραήλ δεν κάνει πολέμους φθοράς. Κάνει χειρουργικές κινήσεις. Δεν κλιμακώνει με λόγια, κλιμακώνει με αποτελέσματα. Δεν λέει ότι θα απαντήσει, αλλά απαντάει και μετά εξηγεί. Γι’ αυτό και η Τουρκία επιλέγει να επιτεθεί ρητορικά στην Ελλάδα. Να χτυπήσει δηλαδή τον αδύναμο κρίκο της τριάδας.

Αλλά την ίδια στιγμή, η Άγκυρα καταλαβαίνει ότι ο αδύναμος κρίκος δεν είναι πια τόσο αδύναμος. Η Ελλάδα δεν έχει την ευχέρεια να παίζει με την ισχύ όπως η Τουρκία, αλλά έχει κάτι που η Τουρκία φοβάται, δηλαδή το σύνολο των συμμαχιών της. Το Ισραήλ, η Κύπρος, η Αίγυπτος, οι ΗΠΑ, ακόμη και η Γαλλία, δημιουργούν ένα συνεχές—μια αλυσίδα που περιβάλλει την Τουρκία όχι με τανκς και πλοία, αλλά με συμφέροντα. Και τα συμφέροντα είναι πιο επικίνδυνα από τα όπλα.

Το σιωπηλό αυτό πλέγμα ισχύος, είναι αυτό που οδηγεί τον Καραγκιούλ να μιλά για «περικύκλωση». Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της από τον καιρό που ο Κεμάλ τη δημιουργούσε, που η Τουρκία βλέπει στον χάρτη όχι ανοιχτούς ορίζοντες, αλλά τοίχους. Είναι η πρώτη φορά που η Ανατολική Μεσόγειος δεν είναι ένας απέραντος μωσαϊκός χώρος χωρίς συντονισμό, αλλά ένας ενιαίος στρατηγικός μηχανισμός που δουλεύει, χωρίς κραυγές, προς μία κατεύθυνση: τον περιορισμό της τουρκικής επιθετικότητας.

Και σε αυτό το πλαίσιο, η Λιβύη αποκτά ξανά τον ρόλο που είχε πάντα στην ιστορία: έναν ρόλο μεσογειακού καταλύτη.

Από την εποχή των Καρχηδονίων μέχρι τη ρωμαϊκή περίοδο, από τους Άραβες μέχρι τους Οθωμανούς, η Λιβύη ήταν πάντα το σημείο όπου κρινόταν κάτι μεγαλύτερο από την ίδια. Έτσι και τώρα, δεν κρίνεται η Λιβύη. Κρίνεται η θάλασσα. Κρίνεται η ισχύς. Κρίνεται το ποιος θα ορίζει το μέλλον της περιοχής.

Η Τουρκία μπορεί να φωνάζει, μπορεί να κατηγορεί, μπορεί να απειλεί. Αλλά έχει καταλάβει ότι το παιχνίδι δεν παίζεται πια μόνο με λόγια. Παίζεται με την αντίληψη ισχύος. Και σε αυτό το παιχνίδι, το Ισραήλ έχει ένα αόρατο πλεονέκτημα: Τη γνώση ότι ο χρόνος δουλεύει υπέρ του. Η Τουρκία βιάζεται ενώ το Ισραήλ περιμένει. Η Τουρκία απειλεί ενώ το Ισραήλ προετοιμάζει. Η Τουρκία επιδεικνύει ενώ το Ισραήλ παρατηρεί. Και η Ελλάδα, ίσως για πρώτη φορά στη νεότερη ιστορία της, βρίσκεται από την πλευρά εκείνου που δεν φοβάται το αύριο, αλλά το διαμορφώνει.

Η Ελλάδα λοιπόν, για πρώτη φορά, αποκτά γεωπολιτικό βάρος που δεν αγοράζεται αλλά κερδίζεται. Το Αιγαίο δεν είναι πια μόνο σημείο τριβής. Είναι σημείο ισορροπίας. Η Κρήτη δεν είναι πια μόνο τουριστικός παράδεισος. Είναι κόμβος ισχύος. Η Κύπρος δεν είναι πια μόνο ζήτημα εκκρεμές. Είναι αγωγός στρατηγικής. Η Τουρκία βλέπει γύρω της έναν κύκλο που δεν μπορεί πια να διαρρήξει χωρίς να πληρώσει τίμημα.

Όσο κι αν προσπαθεί να βρει κενά, ρωγμές, ίχνη όπου μπορεί να εισχωρήσει, το πλέγμα παραμένει άθικτο. Ελλάδα–Κύπρος–Ισραήλ–Αίγυπτος. Τέσσερις χώρες που δεν έχουν κοινή κουλτούρα, έχουν όμως κοινά συμφέροντα. Και στην γεωπολιτική, τα συμφέροντα είναι ισχυρότερα από την παράδοση.

Το Ισραήλ βλέπει στο τρίγωνο αυτό ένα ανάχωμα απέναντι στην τουρκική επεκτατικότητα. Η Ελλάδα βλέπει σε αυτό μια ιστορική ευκαιρία που δεν είχε ποτέ πριν: Να γίνει πυλώνας και όχι παρατηρητής.

Και ενώ η Τουρκία καλεί τον ελληνικό λαό να ...αντιδράσει(!), παρουσιάζοντας την Ελλάδα ως θύμα μιας διεθνούς συνωμοσίας, η πραγματικότητα είναι διαφορετική.

Η Άγκυρα φοβάται ότι η Ελλάδα δεν είναι πια το ευάλωτο κράτος που μπορεί να εκβιάσει. Φοβάται τη στρατηγική της θέση. Φοβάται τη διεθνή της δικτύωση. Φοβάται τη σχέση της με τις Ηνωμένες Πολιτείες, με το Ισραήλ, με τη Γαλλία, με την Αίγυπτο. Και όσο πιο πολύ φοβάται, τόσο πιο πολύ φωνάζει.

Το σιωπηλό εχθρικό μέτωπο Τουρκίας–Ισραήλ δεν είναι ούτε θεωρία, ούτε τακτικισμός. Είναι πραγματικότητα. Και η Ελλάδα, χωρίς να το επιδιώξει, βρίσκεται στη σωστή πλευρά αυτού του ρήγματος.

Η Ιστορική Γέφυρα Ελλήνων–Εβραίων ως Θεμέλιο της Σύγχρονης Συμπόρευσης που οδηγεί ευθέως στην ανάκτηση της Πόλης!

Αν υπάρχει κάτι πιο παράξενο από την τωρινή σύμπλευση Ελλάδας–Ισραήλ, δεν είναι το γεγονός ότι συμβαίνει, είναι το γεγονός ότι χρειάστηκε τόσο καιρό για να ξανασυμβεί. Διότι, αν κανείς τραβήξει την υποτιθέμενη γραμμή που χωρίζει τους δύο λαούς, θα δει ότι πρόκειται για το πιο τεχνητό σύνορο της ανθρώπινης ιστορίας. Πριν από την εποχή των εθνών-κρατών, πριν από τα μίση, τις συγκρούσεις και τις ιδεολογίες, υπήρχε κάτι άλλο. Υπήρχε ένας κοινός πολιτισμικός χώρος, μια γέφυρα που δεν χτίστηκε από πολιτικούς, αλλά από την ίδια την ιστορία.

Το πρώτο μεγάλο σημείο αυτής της γέφυρας έχει όνομα: Μέγας Αλέξανδρος.

Ο νεαρός Μακεδόνας στρατηλάτης και δημιουργός του Οικουμενικού Ελληνισμού που έκανε τα όνειρα της εποχής του να τρέμουν, έφτασε μέχρι την Ιερουσαλήμ όχι ως κατακτητής, αλλά ως απελευθερωτής.

Οι Πέρσες είχαν συνθλίψει τους Ιουδαίους, είχαν φορολογήσει τον ναό, είχαν ταπεινώσει την κοινότητά τους. Ο Αλέξανδρος, αντίθετα, τους άφησε να λατρεύουν τον Θεό τους όπως ήθελαν. Και εκείνοι, σε μια στιγμή που περνά απαρατήρητη στα δυτικά εγχειρίδια αλλά είναι χαραγμένη βαθιά στις ιουδαϊκές παραδόσεις, τον υποδέχτηκαν σαν πρόσωπο σχεδόν προφητικό. Η εικόνα του, λένε, πέρασε μέσα από τις πύλες της πόλης όχι με φόβο, αλλά με σεβασμό. Το ίδιο το Ταλμούδ αναφέρει τη μορφή του με τρόπο παράδοξο — όχι ως εισβολέα, αλλά ως άνδρα που μεγάλωσε ο κόσμος του Θεού.

Αυτή η σκηνή, που μοιάζει με θραύσμα από αρχαίο έπος, δεν χάθηκε. Πέρασε από γενιά σε γενιά, όπως περνά μια μυστική συμφωνία που δεν γράφεται με μελάνι αλλά με αντίληψη. Και η αντίληψη είναι το πιο ανθεκτικό υλικό της Ιστορίας. Μετά τον Αλέξανδρο, η γέφυρα αυτή δεν έσπασε αλλά αντιθέτως, μεγάλωσε. Ο Αντίοχος ο Επιφανής, βασιλιάς της αυτοκρατορίας των Σελευκιδών μόνο προσπάθησε να την γκρεμίσει με την ηλίθια, τη βλακώδη ιδέα ότι ο δρόμος για τη σταθερότητα είναι η ομοιομορφία. Έκανε το λάθος να επιχειρήσει να ελληνοποιήσει βίαια τους Ιουδαίους, να επιβάλει λατρεία που δεν τους ανήκε, να μπερδέψει την ελευθερία του Αλεξάνδρου με την αλαζονεία ενός τυράννου.

Η ιστορία τον διέλυσε.

Και η εξέγερση των Μακκαβαίων έκανε κάτι ακόμη πιο σημαντικό: Έδειξε ότι οι Έλληνες και οι Εβραίοι δένουν μόνο όταν ο ένας σέβεται τον άλλον. Όταν υπάρχει αμοιβαιότητα, όχι εξαναγκασμός.

Και τότε εμφανίζεται η μορφή που αποτελεί ίσως το πιο παράξενο σύμβολο του ελληνόφωνου ιουδαϊσμού: Ο Πτολεμαίος Γ’ ο Ευεργέτης, βασιλεύς της ελληνιστικής Αιγύπτου. Εκείνος που είχε μια ιδέα αδιανόητη για την εποχή, δηλαδή να μεταφραστεί η Παλαιά Διαθήκη στα ελληνικά ώστε ο λόγος των Ιουδαίων να διαβαστεί από τον ελληνικό κόσμο.

Η Μετάφραση των Εβδομήκοντα δεν ήταν απλώς ένα γλωσσικό επίτευγμα. Ήταν μια πράξη γεφυροποιίας. Έκανε τον ιουδαϊκό λόγο κομμάτι της ελληνικής σκέψης. Άνοιξε τη Γραφή στα ελληνικά αυτιά. Και τα ελληνικά αυτιά ήταν εκείνα που, λίγους αιώνες αργότερα, θα υποδέχονταν τη χριστιανική διδασκαλία.

Πολλοί ασφαλώς το αγνοούν, αλλά χωρίς τους Εβδομήκοντα, ο χριστιανισμός δεν θα είχε εξαπλωθεί όπως εξαπλώθηκε. Το ελληνικό πνεύμα έγινε το όχημα της ιουδαϊκής παράδοσης. Η γλώσσα του Αριστοτέλη έγινε η γλώσσα των προφητών. Η φιλοσοφία έγινε η σκάλα για να ανέβουν οι ψυχές σ’ ένα μήνυμα που γεννήθηκε στην Ιουδαία αλλά μίλησε στην οικουμένη.

Το Ισραήλ το γνωρίζει αυτό. Και το σέβεται.

Κι ύστερα έρχεται ο Φίλων ο Αλεξανδρεύς. Ένας Εβραίος τόσο Έλληνας στο πνεύμα και τόσο Εβραίος στην καρδιά, που οι δύο ταυτότητες στα γραπτά του δεν ξεχωρίζουν. Οι σύγχρονοι ιστορικοί τον ονομάζουν «ελληνοεβραίο φιλόσοφο». Αλλά αν διαβάσει κανείς προσεκτικά, θα δει ότι δεν υπάρχει τέτοια διάκριση. Ο Φίλων γράφει ελληνικά όχι ως ξένος, αλλά ως άνθρωπος που αγαπά τη γλώσσα. Ομιλεί για τον Μωυσή με τρόπο που θυμίζει Πλάτωνα. Ερμηνεύει τη Γραφή σαν να διαβάζει Ηράκλειτο. Και αποκαλεί την ελληνική παιδεία το «μέγιστον αγαθόν της ψυχής».

Αυτά δεν τα ξεχνά το Ισραήλ. Τα ξεχνά μόνο η Ευρώπη, που νομίζει ότι η ιστορία είναι πράγμα των τελευταίων 200 ετών.

Ο Νετανιάχου, ξέρει πάρα πολύ καλά τόσο την ελληνική ιστορία, όσο και την ιστορία της φάρας του. Σε τέτοιο βαθμό, ούτως ώστε να τον επιτρέπει η γνώση αυτή στο να προστατεύει τα συμφέροντα της χώρας του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, επιλέγοντας κάθε φορά με πολλή μεγάλη προσοχή στο πού σκοπεύει να την πάει. Με αυτή την ιστορική μνήμη, το Ισραήλ βλέπει σήμερα την Ελλάδα όχι ως σύμμαχο ανάγκης, αλλά ως σύμμαχο φυσικό. Ως χώρα που δεν έρχεται απλώς από κοντά γεωγραφικά, αλλά από κοντά πολιτισμικά. Ως λαό που μοιράζεται το ίδιο δράμα: Mικρός ανάμεσα σε γίγαντες, αλλά μεγάλος ανάμεσα σε ιδέες.

Γι’ αυτό και η Τουρκία δεν θα το καταλάβει ποτέ. Η Άγκυρα ζει μέσα σε μία ιστορία που ξεκινά το 1453 με την Άλωση της Πόλης. Το Ισραήλ ζει μέσα σε μία ιστορία που ξεκινά το 1.500 π.Χ. Η Ελλάδα μέσα σε μία ιστορία που ξεκινά το 2.000 π.Χ.

Η Τουρκία δεν διαθέτει ιστορικό φάσμα. Διαθέτει μόνο μνήμη μιας ξεπεσμένης "αυτοκρατορικής" υπερτροφίας. Ενώ το Ισραήλ και η Ελλάδα, αντιθέτως, διαθέτουν ιστορικό βάθος.

Και όταν δύο λαοί έχουν βάθος, δεν συμπλέουν μόνο επειδή το λέει η διπλωματία. Συμπλέουν επειδή το λέει κυρίως η μνήμη, κακά τα ψέμματα.

Και τώρα, με αυτή την κληρονομιά στην πλάτη τους, ξαναβρίσκονται στο ίδιο σημείο που βρέθηκαν πριν από δυόμισι χιλιετίες:στο σταυροδρόμι ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, εκεί όπου ο χάρτης της Μεσογείου αποφασίζει ποιος θα ζήσει και ποιος θα σβήσει.

Το Ισραήλ γνωρίζει ότι η Ελλάδα είναι ο δυτικός πυλώνας της επιβίωσής του. Η Ελλάδα από την άλλη, γνωρίζει ότι το Ισραήλ είναι ο ανατολικός πυλώνας της ασφάλειάς της. Η Τουρκία γνωρίζει πολύ καλά ότι αυτοί οι δύο, όταν δένονται, μπορούν να μετατρέψουν την Ανατολική Μεσόγειο σε τείχος.

Κι έτσι, επιστρέφουμε στο αρχικό ερώτημα:

Ηταν πράγματι «δυστύχημα» στη Λιβύη;

Ή μήπως το δυστύχημα ήταν η στιγμή που ο χάρτης άλλαξε χέρια;

Μήπως ήταν η στιγμή που κάποιος ψιθύρισε στην Τουρκία αυτό που κανείς δεν της είχε πει εδώ και έναν αιώνα, δηλαδή «Τέρμα η επέκταση και οι νεοθωμανισμοί. Δεν περνάς από εδώ»;

Και αυτό, σίγουρα δεν το είπε η Ελλάδα. Το είπε η Ιστορία. Το είπε ο Θεός.

Επίλογος - Συμπεράσματα

Η Ανατολική Μεσόγειος αλλάζει.

Δεν το διακηρύσσουν μόνο οι διπλωμάτες, το ομολογεί η ίδια η γεωπολιτική, αυτή η αμείλικτη θεότητα που δεν γνωρίζει σύνορα, δεν καταλαβαίνει πολιτικές μόδες, δεν λογαριάζει κυβερνήσεις.

Η Τουρκία πίστεψε ότι ολόκληρη αυτή η περιοχή υπάρχει για να εξυπηρετεί τις φιλοδοξίες της. Όμως η Ανατολική Μεσόγειος άρχισε να απομακρύνεται από την Άγκυρα σαν έδαφος που αποσύρεται από τα πόδια κάποιου που θέλησε να το ιδιοποιηθεί. Δεν είναι η Ελλάδα που της στερεί τον χώρο — είναι ο ίδιος ο χάρτης που αποκαθιστά την ισορροπία.

Το Ισραήλ βλέπει την Τουρκία όπως βλέπει κανείς ένα παλιό αρπακτικό. Δεν το υποτιμά, αλλά και δεν το φοβάται. Και όταν αντιλαμβάνεται ότι το αρπακτικό επιχειρεί να προσεγγίσει περιοχές ευαίσθητης σημασίας — τη Λιβύη, την Κυπριακή ΑΟΖ, τις θαλάσσιες ζώνες της Αιγύπτου — τότε ξέρει πως ήρθε η στιγμή να σηκώσει το χέρι. Όχι ευθέως, αλλά όπου χρειάζεται. Το απέδειξε περίτρανα τόσο στην περίπτωση της Χεζμπολάχ που τη ξεπάστρεψε μέσα σε μια μέρα, όσο και στην περίπτωση της Χαμάς, που δε φοβήθηκε να φτάσει μέχρι και τη γενοκτονία, θυμίζοντας τον Δαβίδ που ξεπάστρεψε μέσα σε δυό χρόνια όλοκληρη Φιλισταία!

Δεν το επικροτώ, αλλά και δεν το απορρίπτω, μιας και ακόμη και εγώ αν ημουν πρωθυπουργός της Ελλάδας και αντιμετώπιζα ένα τέτοιο πρόβλημα, θα το έκανα κι ας με αποκαλούσαν "γενοκτόνο". Όπως βεβαίως, έκανε το ίδιο και ο ίδιος ο μεγάλος Βασίλειος ο Β' της Ρωμανίας, για να τελειώνει με τους Βούλγαρους και τον ίδιο τον Σαμουήλ και που στο τέλος εισέπραξε κι ένα παρατσούκλι, το γνωστό "Βουλγαροκτόνος".

Η πτώση του Falcon ήταν ένα χτύπημα που έδειξε στην Τουρκία πως τα νήματα δεν τα ελέγχει πια.

Ίσως ήταν ...απλό δυστύχημα.

Ίσως όχι.

Αλλά στη γεωπολιτική, ο συμβολισμός έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από την αλήθεια.Και ο συμβολισμός εδώ ήταν εκκωφαντικός! '

Ο,τι χτίστηκε στη Λιβύη με μυστικές συμφωνίες, διαλύθηκε σε λίγα δευτερόλεπτα.

Ό,τι πίστεψε η Άγκυρα ότι είχε εξασφαλίσει, έγινε στάχτη.

Κι αυτό την υποχρέωσε να κοιτάξει όχι προς την Αθήνα, αλλά προς την Ιερουσαλήμ χωρίς φυσικά να το δηλώσει, παρα μόνο με αοριστίες απειλώντας ταυτόχρονα...εμάς!

Για την Ελλάδα, το μήνυμα ήταν διαφορετικό.

Ουσιαστικά, ήταν η πρώτη φορά που η αόρατη αρχιτεκτονική της συμμαχίας της απέδωσε καρπούς χωρίς να χρειαστεί η ίδια να κάνει τίποτα.

Ήταν η πρώτη φορά μετά τον Β'ΠΠ, που ο χάρτης άρχισε να γράφεται προς όφελός της και όχι εις βάρος της.

Ήταν η απόδειξη ότι όταν μια μικρή χώρα ακουμπάει πάνω στη σωστή ισχύ, μετατρέπεται από παρατηρητή σε παράγοντα.

Αυτός είναι ο νέος ρόλος της Αθήνας.

Όχι ο ρόλος της δύναμης, αλλά της συνέχειας. Όχι ο ρόλος της απειλής, αλλά της αναγκαιότητας.

Η Τουρκία, βλέποντας αυτά, αρχίζει να αντιλαμβάνεται κάτι που την τρομάζει πιο πολύ κι από μια στρατιωτική σύγκρουση. Ότι το μέλλον της περιοχής δεν γράφεται πια μαζί της. Γράφεται γύρω της. Και σε αυτό το μέλλον, η θέση της δεν είναι κεντρική.

Ο Ερντογάν μπορεί να φωνάζει μαζί με τον εταίρο του τον "Γκρίζο Λύκο" για νησιά...γκρίζα. Ο Καραγκιούλ μπορεί να φωνάζει για περικύκλωση. Οι αναλυτές του καθεστώτος μπορούν να φωνάζουν για «παγίδες της Δύσης».

Αλλά η αλήθεια όμως είναι πολύ βαθύτερη: Η Τουρκία φωνάζει γιατί την πέταξαν έξω από το παιχνίδι, χωρίς να το καταλάβει!

Η Λιβύη δεν ήταν παρά η πρώτη πράξη ενός έργου που μόλις ξεκίνησε.

Το πραγματικό έργο ουσιαστικά δεν αφορά την ίδια τη Λιβύη — αφορά τη θάλασσα που την αγγίζει.

Αφορά το ποιος θα καθορίσει τη θαλάσσια τάξη του 21ου αιώνα.

Αφορά το ποια χώρα θα επιτρέψει στις άλλες να ανασάνουν, και ποια θα επιδιώξει να τις πνίξει.

Αφορά τη μεγάλη σύγκρουση μεταξύ μιας Τουρκίας που ονειρεύεται αυτοκρατορίες και ενός Ισραήλ που γνωρίζει πως η επιστροφή σε αυτοκρατορίες μουσαντένιες, είναι η πιο εύθραυστη ψευδαίσθηση του κόσμου.

Και κάπου εκεί, ανάμεσα στις παλιές επιθυμίες και τις νέες δυνατότητες, ανυψώνεται η Ελλάδα. Όχι σαν ηγεμονική δύναμη, αλλά σαν πόλος ισχύος. Σαν ο κρίκος που λείπει από την αλυσίδα της ισορροπίας. Σαν το σημείο όπου τέμνονται η Δύση και η Ανατολή χωρίς να συγκρούονται.

Αυτό που ζούμε δεν είναι απλώς μια σύγκρουση Τουρκίας–Ισραήλ. Είναι η μετάβαση από τον παλιό κόσμο της βίαιης ισχύος στον νέο κόσμο της αόρατης ισχύος.

Είναι η στιγμή όπου το Ισραήλ αποφάσισε ότι δεν θα επιτρέψει στην Τουρκία να γίνει θαλάσσια δύναμη. Είναι η στιγμή όπου η Ελλάδα συνειδητοποίησε ότι η ασφάλειά της δεν βρίσκεται στο πόσους στρατιώτες έχει, αλλά στο πόσους συμμάχους έχει δίπλα της. Και είναι η στιγμή όπου η Τουρκία κατάλαβε ότι όσο κι αν φωνάξει, όσο κι αν απειλήσει, όσο κι αν χτυπήσει τα πόδια της στο πάτωμα, ο χάρτης δεν αλλάζει.

Ο χάρτης — αυτό το αμίλητο όπλο της Ιστορίας — παίρνει τώρα το σχήμα που είχε κάποτε, τον καιρό του Πτολεμαίου, του Φίλωνα, του Αλεξάνδρου. Το σχήμα μιας Μεσογείου που ενώνει την Ελλάδα με το Ισραήλ.

Και η Τουρκία, όσο κι αν το αρνείται, βρίσκεται εκτός.Όχι μόνο επειδή την έδιωξαν, αλλά επειδή η ίδια προσπάθησε να σταθεί εκεί όπου η Ιστορία δεν την δέχεται.

Και η Ιστορία, όταν δεν δέχεται, εκδικείται...

Ο Θεός πάντως μίλησε. Όχι τώρα, αλλά πριν 20 κοντά χρόνια, δια στόματος Οσίου Γέροντος Ιωσήφ Βατοπεδινού. "...Οι Εβραίοι θα προκαλέσουν τους Τούρκους, θα τους ερεθίσουν κι αυτοί θα μας χτυπήσουν..."

Και όπως λέει κι ο συνάδελφος Μελέτης Μελετόπουλος σε συνέντευξη του, "Όταν μας χτυπήσουν οι Τούρκοι - που θα το κάνουν γιατί δεν έχουν άλλη επιλογή, η Τουρκία θα διαλυθεί, θα καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος".

Οπως βλέπετε λοιπόν όλοι, ο δρόμος για τη Πόλη έχει ήδη χαραχθεί. Όχι από εμάς τους Ψευτορωμιούς. Αλλά από τον ίδιο τον Θεό, που δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να μας σαπορτάρει σκανδαλωδώς εδώ και πολλά χρόνια. Λίγο αν πιστεύαμε σε Εκείνον, θα το καταλαβαίναμε όλοι.

Η Ρωμιοσύνη είναι ο λαός Του. Κι αυτή θα αναστηθεί, την ώρα που πρέπει, τη στιγμή που πρέπει. Και μαζί της η Βασιλεύουσα. Και η ώρα αυτή κοντοζυγώνει. Πιστέψτε το. Είναι πλέον Γεωπολιτική αλήθεια.

Πύρινος Λόγιος sergioschrys@outlook.com

---

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Οι ελληνοπρεπείς Ιουδαίοι της Διασποράς και η προσφορά τους στον Ελληνισμό

1. Φίλων ο Αλεξανδρεύς ή Φίλων ο Ιουδαίος

Ο Φίλων ο Αλεξανδρεύς (20 π.Χ.–50 μ.Χ.) αποτελεί τη σημαντικότερη πνευματική γέφυρα μεταξύ του ελληνικού φιλοσοφικού Λόγου και της ιουδαϊκής θεολογικής παράδοσης.

Γεννημένος στην Αλεξάνδρεια, στην μεγαλύτερη κοσμόπολη του ελληνόφωνου κόσμου, κινήθηκε φυσικά ανάμεσα στα δύο πολιτισμικά σύμπαντα, χωρίς να εγκαταλείψει ούτε την πίστη των πατέρων του ούτε τον θαυμασμό του για τον ελληνισμό.

Η περίφημη ρήση του — «Ελλάς γαρ μόνη ανθρωπογονεί, φυτόν ουράνιον και Βλάστημα θείον ηκριβωμένον, λογισμόν αποτίκτουσα οικειούμενον επιστήμην» — δεν αποτελεί θεολογική διακήρυξη, αλλά φιλοσοφική τοποθέτηση. Η Ελλάδα - κατά τον Φίλωνα - γεννά τον άνθρωπο του Λόγου, τον ορθολογικά συγκροτημένο φορέα της παιδείας και της επιστήμης.

Ο Φίλων δεν επιχειρεί να "ελληνοποιήσει" τον Θεό, ούτε να «θεοποιήσει» την Ελλάδα. Αντιθέτως, αναγνωρίζει ότι η ελληνική φιλοσοφία αποτελεί το πλέον ικανό όχημα για την κατανόηση του ηθικού και πνευματικού νόμου που ο Μωυσής παρέδωσε στο Ισραήλ.

Ο Φίλων, υπήρξε ο πρώτος που περιέγραψε την ελληνική παιδεία ως παιδαγωγό προς την αρετή. Μία σκέψη που αργότερα οι Πατέρες της Εκκλησίας, όπως ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς και ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, θα υιοθετήσουν και θα απογειώσουν.

Για τον Φίλωνα, ο ελληνισμός δεν γεννά θεούς. Γεννά τις προϋποθέσεις ώστε ο άνθρωπος να κατανοήσει τον Θεό. Ο Φίλων ουσιαστικά, χρησιμοποίησε την αλληγορία για να αναμείξει και να εναρμονίσει την ελληνική φιλοσοφία και τον Ιουδαϊσμό. Ορατές είναι επίσης οι πυθαγοριστικές επιρροές, όπως η κρυπτοσυμβολιστική και η προσκόλληση στην αυτοπειθαρχία ως προετοιμασία για την αθανασία κλπ. Αν και τα έργα του δεν έγιναν ευρέως αποδεκτά από τους συγχρόνους του, οι χριστιανοί εκκλησιαστικοί πατέρες, από το 150 μ.Χ. και μετά, έκαναν δεκτό το έργο του με ενθουσιασμό εντοπίζοντας σε αυτό μια μορφή κρυμμένου Χριστιανισμού. Οι φιλελεύθεροι δε, εκκοσμικευμένοι Ιουδαίοι της Αλεξάνδρειας αντιμετώπιζαν τον Φίλωνα ως ιουδαϊκό αντίστοιχο του Πλάτωνα.

2. Οι Ελληνοπρεπείς Ιουδαίοι και ο Κόσμος της Διασποράς

Η ιουδαϊκή Διασπορά του ελληνιστικού κόσμου, από την Αλεξάνδρεια μέχρι την Αντιόχεια και από τη Ρώμη μέχρι τη Μικρά Ασία, παρήγαγε μια πνευματική τάξη που μιλούσε, σκεπτόταν και έγραφε στα ελληνικά. Η ίδια η Παλαιά Διαθήκη μεταφράστηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά — οι Εβδομήκοντα — κατ’ εντολήν του Πτολεμαίου, γεγονός που δείχνει πόσο αβίαστα ο ιουδαϊκός και ο ελληνικός κόσμος διαπλέκονταν.

Μεταξύ των σημαντικότερων ελληνοπρεπών Ιουδαίων:

• Ιώσηπος Φλάβιος Ο ιστορικός που περιέγραψε τον ιουδαϊκό κόσμο με ελληνικές κατηγορίες σκέψης, ώστε να γίνει κατανοητός στους ελληνοπρεπείς Ρωμαίους και στους λοιπούς ελλαδίτες Έλληνες. Με αυτόν τον τρόπο διασώθηκε η μνήμη ενός λαού που βρέθηκε στο σταυροδρόμι τριών πολιτισμών.

• Αριστόβουλος ο Ιουδαίος

Προγενέστερος του Φίλωνος, προσπάθησε να δείξει ότι η ελληνική φιλοσοφία βρίσκεται σε αρμονία με τον Μωσαϊκό Νόμο. Υποστήριζε ότι οι Έλληνες δεν αντιφάσκουν με την ιουδαϊκή αποκάλυψη, αλλά αποτελούν φιλοσοφικό συμπλήρωμά της.

3. Οι Ιουδαίοι της Αλεξανδρείας

Ένα ακόμη ακμάζον πνευματικό σώμα που λειτουργούσε σε ελληνικά συμφραζόμενα, διάβαζε ελληνική γραμματεία, συμμετείχε στη δημόσια ζωή και συνέβαλε στη διαμόρφωση ενός πολυπολιτισμικού, αλλά ενιαίου νοητικού κόσμου. Από αυτή την πραγματικότητα γεννήθηκε ο ελληνικός τρόπος διάδοσης του Ευαγγελίου.

4. Η Σημασία τους για την Κατανόηση της Σχέσης Ελλάδας–Ισραήλ

Οι ελληνοπρεπείς Ιουδαίοι δεν ήταν "Έλληνες μεταμφιεσμένοι", ούτε Ιουδαίοι αποκομμένοι από τις ρίζες τους. Ήταν οι πρώτοι που αντιλήφθηκαν ότι ο ελληνικός Λόγος μπορεί να συνομιλήσει με τη θεϊκή Αποκάλυψη. Εξ' αιτίας της δικής τους παράδοσης, ο κόσμος του Χριστιανισμού μπόρεσε να διατυπώσει τα δόγματα, την τριαδολογία, την χριστολογία και την εκκλησιολογία με όρους κατανοητούς σε όλη την οικουμένη.

Χάρη στην ελληνική γλώσσα — κοινή γλώσσα όλου του ανατολικού Μεσογειακού κόσμου, των παραλιών της Βόρειας Αφρικής και της Σικελίας — το Ευαγγέλιο διαδόθηκε ταχύτερα από οποιοδήποτε άλλο κείμενο στην ανθρώπινη ιστορία.

Ο Φίλων και η σχολή του δεν «ελληνοποίησαν» τον Θεό. Αλλά βοήθησαν ώστε ο άνθρωπος να καταλάβει βαθύτερα την κλήση του Θεού.

5. Οι Εβδομήκοντα – Η Μετάφραση που Άλλαξε τον Κόσμο

Η Μετάφραση των Εβδομήκοντα (LXX) αποτελεί μοναδικό γεγονός στην ιστορία της ανθρώπινης γραμματείας. Για πρώτη φορά ένας ολόκληρος λαός είδε τις ιερές του Γραφές να αποδίδονται σε γλώσσα όχι δική του, αλλά παγκόσμια: Την ελληνική.

Η μετάφραση αυτή, έκανε τον Νόμο και τους Προφήτες προσβάσιμους στην οικουμένη,

διαμόρφωσε το θεολογικό λεξιλόγιο της Εκκλησίας και όρισε τους όρους με τους οποίους αργότερα θα εκφραστεί η χριστιανική θεολογία.

Χωρίς τους Εβδομήκοντα, δεν θα υπήρχε κοινή γλώσσα για τους πρώτους χριστιανούς. Και χωρίς κοινή γλώσσα, το Ευαγγέλιο δεν θα είχε εξαπλωθεί ποτέ με τέτοια ταχύτητα.

6. Η Ελληνική Γλώσσα ως Όργανο Θείας Οικουμενικότητας

Η ελληνική γλώσσα υπήρξε το εργαλείο με το οποίο ολόκληρη η ανθρωπότητα μπόρεσε να κατανοήσει το μήνυμα του Χριστού. Με την ελληνιστική Κοινή γράφτηκαν τα Ευαγγέλια, συντάχθηκαν οι Πράξεις και οι Επιστολές, χτίστηκε η πρώτη θεολογική ορολογία και συζητήθηκαν τα μεγάλα δόγματα των Οικουμενικών Συνόδων.

Η ελληνική γλώσσα είχε τη μοναδική ιδιότητα να εκφράζει —ταυτόχρονα— έννοια, σχέση, ύπαρξη και υπόσταση. Γι’ αυτό και μπόρεσε να δεχτεί όρους όπως «Λόγος», «Ουσία», «Υπόστασις», «Θεότητα», «Πρόσωπο».

Χωρίς την Ελλάδα, το Ευαγγέλιο θα έμενε φυλακισμένο στην Ιουδαία. Με την Ελλάδα, έγινε παγκόσμιο.

7. Οι Αλεξανδρινοί Πατέρες – Η Οριστική Σύνθεση Ελληνισμού και Χριστιανισμού

Στην Αλεξάνδρεια, τη μήτρα όπου συναντήθηκαν οι δύο κόσμοι, ιουδαϊσμός και ελληνισμός, γεννήθηκαν οι Πατέρες που ολοκλήρωσαν οριστικά τη σύνθεση ελληνισμού και χριστιανισμού.

• Κλήμης Αλεξανδρεύς

Δίδαξε ότι η ελληνική φιλοσοφία ήταν «παιδαγωγός εις Χριστόν».Δεν την απέρριψε, την αναβάπτισε.

• Ωριγένης

Ο πρώτος πραγματικός βιβλικός επιστήμων. Χρησιμοποίησε ελληνικές μεθόδους ερμηνείας (allegoria) για να ανοίξει το βάθος της Γραφής.

• Αθανάσιος ο Μέγας

Ο θεμελιωτής της ορθόδοξης χριστολογίας. Η ορολογία του («ομοούσιος») είναι καθαρά ελληνική — και συγκλόνισε την οικουμένη.

• Κύριλλος Αλεξανδρείας

Ολοκλήρωσε τη σύνθεση, ορίζοντας τον Χριστό ως μία υπόσταση εν δύο φύσεσιν. Χωρίς την ελληνική φιλοσοφική σκέψη, αυτό το δόγμα δεν θα μπορούσε να διατυπωθεί.

Οι Αλεξανδρινοί Πατέρες δεν ένωσαν απλώς δύο πολιτισμούς.Ένωσαν τον Λόγο της φιλοσοφίας με τον Λόγο της Αποκαλύψεως. Και από αυτήν τη σύνθεση γεννήθηκε ο χριστιανικός κόσμος όπως τον ξέρουμε σήμερα.

Η Σημερινή Γεωπολιτική Σημασία της Παλαιάς Πνευματικής Συγγένειας

Η σύγχρονη σύμπλευση Ελλάδας και Ισραήλ — πολιτική, στρατιωτική, ενεργειακή — δεν είναι τυχαία. Πατά πάνω σε μια αρχαία μνήμη κοινής κατανόησης:δυο λαοί που σμίλεψαν τον κόσμο με τον Λόγο και την Πίστη. Και ξανασυναντιούνται σήμερα, στην ίδια θάλασσα που τους ξεκίνησε, μπροστά σε έναν κοινό κίνδυνο και μια κοινή μοίρα.

Η συνεργασία αυτή δεν περιορίζεται σε στρατηγικά συμφέροντα ή σε συγκυριακές συμμαχίες. Αντανακλά μια βαθύτερη πολιτισμική συγγένεια, που εκτείνεται από τη φιλοσοφία και τη θεολογία έως την αναζήτηση της ελευθερίας και της ασφάλειας.

Η Ελλάδα, με την παράδοση του ορθού λόγου και της δημοκρατίας, και το Ισραήλ, με τη δύναμη της πίστης και της επιβίωσης, συναντώνται σε ένα σημείο όπου η Ιστορία και η γεωγραφία αλληλοσυμπληρώνονται.

Η κοινή τους πορεία στη Μεσόγειο δεν είναι μόνο αμυντική ή ενεργειακή· είναι και πολιτισμική, εκπαιδευτική, τεχνολογική. Από την ανταλλαγή γνώσης και καινοτομίας έως τη συνεργασία στην ασφάλεια και την έρευνα, οι δύο χώρες οικοδομούν ένα πλέγμα σχέσεων που ενισχύει τη σταθερότητα της περιοχής.

Αυτό το παράρτημα λειτουργεί ως γέφυρα για να φωτίσει αυτή τη βαθύτερη σχέση — μια σχέση που δεν γεννήθηκε από τη σημερινή γεωπολιτική, αλλά από την καρδιά της Ιστορίας. Φωτίζει αυτή τη βαθύτερη συγγένεια — μια συγγένεια που δεν ανήκει στο παρελθόν, αλλά στο μέλλον της Μεσογείου...